Rodzaje nart – czym się różnią i do czego służą?

W tym artykule:

1. Jak dobrać narty?
2. Narty biegowe
3. Rodzaje wiązań nart biegowych
4. Narty skitourowe
5. Narty zjazdowe
6. Narty carvingowe
7. Narty do telemarku
8. Narty do freestyle'u
9. Jak dbać o narty?

Szusowanie po stokach narciarskich to nie tylko świetna zabawa, ale także solidna dawka zdrowego ruchu. Narciarstwo angażuje wszystkie partie mięśniowe i skutecznie poprawia kondycję. To jedna z najzdrowszych form aktywności fizycznej, jednak zanim zaczniemy jeździć na poważnie, najpierw będziemy musieli podjąć decyzję co do stylu, który interesuje nas najbardziej. Trzeba bowiem wiedzieć, że to właśnie ten czynnik determinuje wybór odpowiedniego sprzętu.

Świeże, rześkie powietrze, zapierający dech w piersiach górski krajobraz, uczucie swobody i wolności – nic dziwnego, że każdego roku po stokach szusuje coraz więcej osób. Nie ulega wątpliwości, że narciarstwo to wymagający sport, jednak może go uprawiać każdy, bez względu na wiek. Zanim dowiemy się, jak jeździć na nartach, najpierw należy podjąć decyzję w kwestii doboru odpowiedniego sprzętu. Należy podkreślić, że istnieje wiele rodzajów nart, a nie każdy model jest odpowiedni dla osoby początkującej.

Jak dobrać narty?

Rodzaj nart to jedno, ale zanim omówimy odmiany dedykowane poszczególnym stylom, najpierw przyjrzyjmy się parametrom, które powinny wykazywać narty dla początkujących. Cechy, o których mowa, muszą być dostosowane do indywidualnych preferencji i powinny ułatwiać naukę jazdy.

1. Długość nart. Krótsze modele najlepiej nadają się do szybkiej jazdy i dynamicznej zmiany kierunku. Dłuższe są natomiast znacznie stabilniejsze i zapewniają wyższy komfort. Można nad nimi łatwiej zapanować i właśnie takie modele są dedykowane nowicjuszom.
2. Szerokość nart. Ten parametr ma bezpośrednie przełożenie na promień skrętu. Szersze „deski” są stabilniejsze, a narciarz może nad nimi łatwiej zapanować. Na początek warto brać pod uwagę właśnie takie modele.
3. Twardość nart. Twarde narty umożliwiają jazdę z wyższymi prędkościami, jednak manewrowanie nimi wymaga niemałych umiejętności. Miękkie są wolniejsze, ale łatwiejsze w opanowaniu, co czyni je idealnymi na początek.
4. Taliowanie nart. Ten parametr przekłada się na promień skrętu i zwrotność, a co za tym idzie – także na łatwość jazdy. Osoby początkujące powinny skupiać się na modelach z możliwie najmniejszym taliowaniem.
5. Długość rockera. Im dłuższy rocker, tym większa swoboda manewrowania w luźnym śniegu. Takie narty dobrze nadają się do jazdy poza wyznaczonymi szlakami, czego nie polecamy osobom początkującym.
6. Sztywność wzdłużna nart. Miękkie narty umożliwiają łatwe manewrowanie, więc idealnie nadają się do nauki jazdy. Sztywne modele są znacznie szybsze, ale i bardziej wymagające.

Gdzie na narty w Polsce? Oto najlepsze stoki w Polsce! 13 najlepszych lokalizacji

Polska nie jest krajem górskim, ale zimowych kurortów jest u nas pod dostatkiem. Malownicze krajobrazy i bogata, świetnie rozbudowana infrastruktura - to właśnie te dwa czynniki sprawiają, ż...

Wiemy już, jakie są najważniejsze parametry nart, na które warto zwrócić uwagę podczas zakupu. Teraz przyjrzyjmy się poszczególnym typom.

Narty biegowe

Zaczynamy od nart, które idealnie nadają się do zastosowań turystycznych. Wynika to z faktu, że narciarstwo biegowe można uprawiać wszędzie, gdzie występuje pokrywa śnieżna, także na terenach nizinnych. Biegówki już na pierwszy rzut oka odróżniają się od modeli zjazdowych: są dłuższe (200 cm to w tym przypadku nic nadzwyczajnego) i węższe. Te cechy sprawiają, że ciężar lepiej rozkłada się na śniegu, a poślizg jest znacznie ułatwiony.

Jakie rozróżniamy rodzaje nart turystycznych? Odmiany biegowe należy dzielić na następujące kategorie:

• narty sportowe – służą do jazdy po przygotowanych trasach, stylem klasycznym i łyżwowym. Występują w odmianie amatorskiej, która charakteryzuje się brakiem taliowania, i dla zaawansowanych, z niewielkim odwrotnym taliowaniem;
• narty śladowe – mają konstrukcję klasycznie taliowaną (narta jest najwęższa pod butem) i są szersze od modeli sportowych. Są wyposażone w łuskę, czyli w specjalne nacięcia, które poprawiają przyczepność w śniegu. Nadają się do jazdy w terenach nizinnych i pagórkowatych. Stanowią najlepszy wybór dla początkujących;
• narty backcountry – to odmiana nart śladowych, która jest dedykowana do poruszania się w trudnym terenie pagórkowatym. Charakteryzują się wyraźniejszym taliowaniem, większą szerokością i metalowymi krawędziami, które poprawiają przyczepność na zboczach.

Rodzaje wiązań nart biegowych

Pozostańmy jeszcze przez chwilę w temacie nart biegowych. Wiemy już, że tego typu sprzęt jest klasyfikowany w kilku kategoriach. Nie można jednak nie dodać, że różnice występują nie tylko w obszarze „desek”, ale i wiązań. Ten element należy dzielić na trzy podstawowe typy:

• system NN75, czyli Nordic Norm 75 mm: rzadko stosowany typ wiązań, który pamięta jeszcze lata 70. ubiegłego wieku. To prosty system, który opiera się na trzech bolcach, wpinanych do buta z trzema otworami. Takie wiązanie jest dość ciężkie, a do otworów w butach łatwo dostaje się śnieg;
• system NNN, czyli New Nordic Norm: autorski system firmy Rottefella, bazujący na dwóch prowadnicach. Wiązanie blokuje belkę umieszczoną w przedniej części buta;
• system SNS, czyli Salomon Nordic System: autorskie rozwiązanie firmy Salomon, bazujący na jednej prowadnicy stabilizującej but. Występuje w kilku wariantach, dedykowanych do stylu klasycznego i łyżwowego.

System NN75 jest już przestarzały, więc najprawdopodobniej będziemy wybierać między nowocześniejszymi rozwiązaniami. Jakie wiązanie: SNS czy NNN? Z punktu widzenia osoby początkującej, wrażenia z jazdy na obu systemach będą w zasadzie identyczne. Nie ma więc dużego znaczenia, na które z dwóch wymienionych wiązań padnie wybór. Polecamy najpierw dobrać buty i dopiero na tej podstawie wybrać jeden z dwóch wymienionych systemów.

Narty skitourowe

Kiedy jechać na narty w Polsce? Ferie czy Święta? Przybliżamy tematy narciarskie

Zima jest sezonem, na który z niecierpliwością czeka każdy miłośnik białego szaleństwa. Kiedy jechać na narty? Wybrać okres świąteczny czy lepiej postawić na ferie zimowe?

Kolejny typ nart na naszej liście nadaje się zarówno do zjeżdżania, jak i do chodzenia, a dokładnie – do podchodzenia. Narty skitourowe to najlepszy wybór dla osób, które lubią jeździć z dala od wyznaczonych stoków i wyciągów. Dzięki specjalnym nakładkom, które montuje się na całej długości ślizgów (tzw. fokom), nie zsuwają się, co znacząco ułatwia podejście. Cechują się zbliżoną szerokością na dziobach, w talii i tylnej części. Warto też dodać, że skitoury są wyjątkowo lekkie.

Narty zjazdowe

Kolejne na naszej liście są narty, które uwielbiają wszyscy miłośnicy tradycyjnie pojmowanego białego szaleństwa. Narciarstwo zjazdowe, nazywane też alpejskim, jest uprawiane na specjalnie przygotowanych do tego celu stokach i nartostradach lub na „dzikich” szlakach górskich. Kiedyś do takiej jazdy wykorzystywano modele o prostej konstrukcji, czyli pozbawione taliowania. Nie zapominajmy jednak, że technologia gna przed siebie i ani myśli zwalniać. Obecnie proste narty są już niemal niespotykane. Wypierają je modele taliowane, które opisujemy poniżej.

Narty carvingowe

Narty carvingowe to nic innego, jak współczesne zjazdówki. W odróżnieniu od wcześniej stosowanych modeli prostych, które charakteryzowały się identyczną szerokością na całej długości, ten typ „desek” ma wyraźne taliowanie. Taka konstrukcja zapewnia im wysoką stabilność, ułatwia jazdę na krawędziach i nie doprowadza do wytracania prędkości w trakcie pokonywania zakrętów.

Trzeba jednak wiedzieć, że narty carvingowe niejedno mają imię. Najpopularniejsze odmiany tego typu sprzętu to:

• easy carving – krótkie narty o dużej elastyczności, które zapewniają wysoki komfort jazdy. Nadają się do użytku na łagodnych, dobrze utrzymanych stokach. Najlepszy wybór dla początkujących;
• allround – ten typ nart przypomina modele easy. Mają zbliżoną długość, ale w tym przypadku sztywność jest wyraźnie większa. To znacząco ułatwia jazdę w ciętym śladzie, ale żeby nad nimi zapanować, trzeba mieć już pewną wprawę;
• all mountain – dość długie i szerokie narty carvingowe, które charakteryzują się dużą wszechstronnością. Można na nich zjechać z wyznaczonej trasy, ale są dość wymagające, więc nadają się dla zaawansowanych użytkowników;
• race – to wybór dla najbardziej zaawansowanych osób. Narty typu race nadają się do bardzo szybkiej jazdy po ubitym śniegu. Należy je dzielić na dwie kategorie: slalomową (narty do slalomu, które świetnie sprawdzją się na wąskich i szybkich zakrętach) i gigantową (charakteryzują się wysoką stabilnością podczas wykonywania skrętów o dużym promieniu).

Narty zjazdowe/carvingowe dzielą się też na kategorie, które są dedykowane najbardziej świadomym narciarzom, doskonale wiedzącym, jakiego sprzętu potrzebują. Najpopularniejsze wymieniamy poniżej.

Narty do telemarku

Narty telemarkowe mają konstrukcję zbliżoną do tradycyjnych modeli carvingowych. Największe różnice są widoczne w parametrze twardości. Narciarze telemarkowi nie używają mniej siły do prowadzenia nart, dlatego „deski” są bardziej miękkie. Całkowicie inne są natomiast wiązania. Telemark to technika jazdy z „wolną piętą”, dlatego wiązania trzymają tylko przednią część buta.

Narty do freestyle'u

Gdzie na narty z dziećmi – 5 najlepszych rodzinnych ośrodków w Europie.

Wybierając miejsce na rodzinny na wypad na narty z dziećmi, warto brać pod uwagę nie tylko odległość i atrakcje na miejscu, ale również oferty szkółek narciarskich i pakiety bezpieczeńs...

Ostatni typ nart, który chcemy przybliżyć, służy do freestyle'u. W tym przypadku piętki i dzioby są lekko podgięte do góry, a same „deski” nie są zbyt długie. Taka konstrukcja sprawia, że narciarz może swobodnie wykonywać najazdy i lądować tyłem. Zaraz, zaraz... tyłem? Tak, bo narty freestyle'owe są przeznaczone do wykonywania efektownych trików i ewolucji w specjalnie przygotowanych to tego celu snowparkach.

Jak dbać o narty?

Bez względu na rodzaj, o narty trzeba dbać. Początkujący użytkownik powinien skupić się przede wszystkim na konserwacji ślizgów, bo to właśnie ten element zużywa się najszybciej. W tym celu, należy stosować odpowiednie woski i smary. Pamiętaj, preparaty muszą być dobrane do materiału, z którego wykonane są narty!

A co z ostrzeniem? Dobrze naostrzone krawędzie nart warunkują przyjemność z jazdy i w istotny sposób wpływają na bezpieczeństwo, ale tę czynność należy powierzyć profesjonalnemu serwisantowi.

Nie można zapomnieć, że po powrocie ze stoku, z nart trzeba usunąć wszystkie zabrudzenia. Nie obejdzie się tez bez osuszenia „desek”.

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.