Jakie są techniki jazdy na nartach? Zobacz nasz przewodnik

W tym artykule:

1. Technika pługu
2. Technika klasyczna (równoległa)
3. Technika carvingowa
4. Styl biegowy klasyczny
5. Styl łyżwowy
6. Słownik najważniejszych pojęć narciarskich

Jazdy na nartach może nauczyć się każda osoba, a wiek, płeć czy poziom sprawności fizycznej nie są przeszkodami umożliwiającymi opanowanie technik narciarskich. Taką przeszkodą nie jest też brak nart z najwyższej półki. Technika – oto słowo klucz, nad którym pochylić się musi każdy miłośnik białego szaleństwa, który dopiero rozpoczyna swoją przygodę ze sportami zimowymi. Bez względu na to, czy zamierza szusować po stokach czy biegać na nartach górskimi trasami.

Jak jeździć na nartach? Wstępem do tej przygody jest opanowanie podstawowej techniki, doskonalenie jej i stopniowe oswajanie się z nieco bardziej skomplikowanymi manewrami. Zanim przejdziemy do szczegółów, najpierw przyjrzyjmy się najważniejszym błędom, które popełnia większość początkujących narciarzy. Złe nawyki trzeba zdusić już w zarodku, zanim zdążymy je utrwalić.

• Po pierwsze, unikaj sztywnej pozycji zjazdowej. Podczas jazdy należy rozluźnić kręgosłup i przyjąć swobodną pozycję.
• Po drugie, zwróć uwagę na rozstaw nart. „Deski” powinny znajdować się na szerokości bioder narciarza.
• Po trzecie, unikaj nadmiernego odchylenia ciała. Wychylając się do tyłu, ryzykujesz utratę stabilności, co w konsekwencji prowadzi do upadku.
• Po czwarte, unikaj nerwowych ruchów. Manewry należy wykonywać pewnie i zdecydowanie, ale spokojnie.

Stoki narciarskie dla początkujących, czyli dobre do nauki jazdy

Sporty zimowe stają się coraz popularniejsze, a narciarstwo niezmiennie przyciąga największą ilość miłośników białego szaleństwa. Coraz bardziej rozbudowane kurorty ze świetnie przygot...

To absolutne podstawy, które należy przyswoić na samym początku. Teraz przejdźmy do omówienia poszczególnych technik, związanych m.in. z rodzajami nart.

Technika pługu

Pług to podstawa techniki jazdy na nartach. Bez względu na to, czy pierwsze szlify zdobywasz pod czujnym okiem doświadczonego instruktora czy wybrałeś samodzielną naukę, ten styl będzie dla ciebie punktem wyjścia. Istotą pługu nie jest osiąganie zawrotnych prędkości czy wykonywanie dynamicznych manewrów, a zyskanie obycia z nartami i nauka panowania nad nimi.

Już sama nazwa wskazuje na styl przemieszczania się w dół stoku. Zjeżdżając pługiem należy ustawić narty w kształt odwróconej litery V – dzioby powinny znajdować się blisko siebie, z kolei tylna część nart musi pozostawać w rozwarciu. Takie ustawienie pozwala zachować stabilność, ułatwia kontrolowanie prędkości i manewrowanie.

Żeby zwiększyć prędkość jadąc pługiem, należy lekko rozsunąć dzioby i zbliżyć tył nart. W ten sposób zmniejszy się siła nacisku na krawędzie. Jednocześnie warto nieco bardziej ugiąć kolana. Taka pozycja jest bardziej aerodynamiczna (ciało stawia mniejszy opór) i stabilna, bo pozwala obniżyć środek ciężkości.

Z punktu widzenia osoby początkującej, od nabierania prędkości ważniejsze jest jej skuteczne i bezpieczne wytracanie. Żeby zahamować podczas zjazdu pługiem, wystarczy zbliżyć dzioby nart i zwiększyć dystans dzielący tył. Dzięki temu zwiększymy nacisk na wewnętrzne krawędzie i wytworzymy większy opór.

Jak zmienić kierunek jazdy, korzystając z tej techniki? W tym celu należy opanować manewr łuku płużnego. Polega on na przeniesieniu nacisku na nartę, która znajduje się po zewnętrznej stronie względem kierunku manewru.

Technika klasyczna (równoległa)

Technika klasyczna, nazywana także równoległą, jest trudniejsza od pługu, więc polecamy ją wyłącznie tym osobom, które już opanowały opisany wyżej styl. W tym przypadku, narty należy ułożyć równolegle względem siebie, jak wskazuje na to sama nazwa. Narciarz przyjmuje pozycję pochyloną i ugiętą w kolanach.

Takie ułożenie ciała zapewnia sporą dynamikę i umożliwia osiąganie wysokich prędkości zjazdu. Ważne jest więc perfekcyjne opanowanie techniki zmiany kierunku jazdy i wytracania prędkości.

Wyjazd na narty: jak się przygotować?

Narciarstwo należy do tych sportów zimowych, których grono miłośników powiększa się z roku na rok. Coraz więcej Polaków rezygnuje z biernego wypoczynku przed ekranem telewizora na rzecz a...

Żeby móc skutecznie skręcać podczas zjazdu techniką klasyczną, trzeba nauczyć się balansowania ciałem i odpowiedniego ułożenia barku, bioder i kolan. Obniżając bark i uginając kolano nogi, która znajduje się po zewnętrznej stronie względem kierunku skrętu, zwiększamy nacisk na wewnętrzną krawędź zewnętrznej narty. W tym momencie należy wykonać ruch ręką z jednoczesnym wbiciem kijka. Całą sekwencję powtarzamy w drugą stronę. Dzięki temu będziemy mogli poruszać się po stoku efektownym slalomem, kreśląc długie łuki.

Jak wytracić prędkość, zjeżdżając techniką klasyczną? Ten styl jest dość szybki, więc wymaga efektywnego hamowania. Znacznie lepiej od pługu sprawdzi się technika hamowania bokiem. Polega ona na obróceniu stóp, bioder i tułowia do kierunku jazdy i pochyleniu ciała w stronę stoku.

Technika carvingowa

Następny stopień narciarskiego wtajemniczenia to technika carvingowa. Niedoświadczonym osobom może wydawać się, że ten styl nie różni się niczym od klasycznego. To tylko pozory. Carving to zupełnie inna szkoła jazdy, która wymaga nie tylko doświadczenia, ale i specjalistycznego sprzętu w postaci taliowanych nart carvingowych.

W przeciwieństwie do techniki równoległej, styl carvingowy (określany jako jazda na krawędzi nart) nie polega na jeździe długimi łukami. W tym przypadku narty kreślą na śniegu wyraźnie krótsze ślady. Pozycja jest mocno obniżona. Może wręcz wydawać się, że narciarz lada moment położy się na trasie. Takie wrażenie wynika z maksymalnego wychylenia ciała w kierunku stoku do stopnia, który umożliwia jazdę na krawędzi.

Zmiana kierunku jazdy następuje w wyniku przeniesienia ciężaru ciała z jednej narty na drugą przy równoczesnej zmianie krawędzi. W tym celu należy przesunąć biodra do boku i wykonać szybki ruch kolanami.

Styl biegowy klasyczny

Były techniki zjazdowe, czas na techniki biegowe. Najbardziej podstawowym stylem (a co się z tym wiąże – polecanym dla początkujących) jest styl klasyczny. Ta technika charakteryzuje się równoległym prowadzeniem nart biegowych. W tym celu wykonuje się następujące kroki:

• naprzemianstronny krok klasyczny – istotą jest tu naprzemienna praca rąk względem pracy nóg. Każdy ruch nogami składa się z fazy odbicia, zamachu i poślizgu. To właśnie ten krok jest uznawany za najbardziej uniwersalny;
• bezkrok – na delikatnych zjazdach i płaskich odcinkach dobrze sprawdza się bezkrok, który polega na równoczesnym odpychaniu się dwoma kijkami, pochylaniu ciała do przodu i wprawianiu nart w ślizg;
• jednokrok – ten krok najlepiej sprawdza się w terenie płaskim, ale nie zawodzi też w miejscach, w których trasa lekko opada. Po odbiciu jednej narty, oba kijki powinny równocześnie odbić się od podłoża;
• dwukrok – w tym przypadku w fazie zamachu rąk narciarz wykonuje dwa odbicia nart;
• krok rozkroczny – nazywany też jodełką, służy pokonywaniu stromych podejść. Ten krok polega na kątowym ustawieniu nart, ugięciu kolan i przemieszczaniu się bez poślizgu. Kijki należy wbijać za wiązaniami.

To cztery podstawowe kroki, które warto opanować na początek. Dzięki temu zróżnicowane trasy o różnym stopniu nachylenia terenu nie będą dla nas drogami nie do przebycia.

Styl łyżwowy

Kolejna technika biegu narciarskiego, z którą zaznajomimy się po opanowaniu techniki klasycznej, to styl łyżwowy. Charakterystyczne elementy tego stylu to kątowe ustawienie nart (względem kierunku biegu) i symetryczna praca rękoma. Kroki, które stosuje się najczęściej w technice łyżwowej, to:

• łyżwowanie – to najbardziej podstawowy krok, który ma zastosowanie na płaskich lub opadających fragmentach trasy. Jest wykonywany w niskiej pozycji ciała i nie wymaga aktywnej pracy rękoma;
• jednokrok łyżwowy – to krok zbliżony do łyżwowania, ale z aktywnym zaangażowaniem obu rąk. W tym przypadku łyżwowanie jest łączone z symetrycznym odbiciem oboma kijkami przy każdym odbiciu nart. To dość dynamiczna technika, ale wymagająca pod względem fizycznym. Właśnie dlatego najlepiej sprawdza się na płaskim terenie lub na łagodnie wznoszących fragmentach;
• synchroniczny dwukrok łyżwowy – charakterystyczne dla tego kroku jest jednoczesne pchnięcie obu kijków przy co drugim odbiciu nartą. Najlepiej sprawdza się w miejscach płaskich i delikatnie opadających;
• asynchroniczny dwukrok łyżwowy – w tym przypadku, krok łyżwowy łączy się z asynchronicznymi pchnięciami kijkami przy co drugim odbiciu nartą. Najlepiej sprawdza się na podbiegach.

Alternatywa dla nart. Jak jeździć na snowboardzie

Snowboard powstał z tęsknoty za surfingiem... na śniegu. Oprócz używania deski surferów, snowboardzistów i skateboardzistów łączy nastawienie na zabawę.

Kroki łyżwowe są szybsze od klasycznych, ale także mniej stabilne. Wymagają dobrej kondycji fizycznej, dlatego nie polecamy rozpoczynania swojej przygody z biegówkami od tej techniki.

Słownik najważniejszych pojęć narciarskich

Niektóre z użytych wyżej pojęć mogą brzmieć obco dla początkujących narciarzy, podobnie jak inne terminy, których używają bardziej doświadczone osoby. To całkowicie naturalne, bo wiedzę teoretyczną nabywamy wraz z praktyką. Jeżeli specjalistyczna terminologia brzmi dla ciebie jak łacina, koniecznie zapoznaj się z poniższym słownikiem, w którym ujęliśmy wszystkie najważniejsze pojęcia, które powinieneś poznać na początek.

1. Narty taliowane – narty przeznaczone do jazdy stylem carvingowym. Charakteryzują się różną szerokością czuba, środkowej i tylnej części.
2. Narty allround – najbardziej uniwersalny typ nart, który umożliwia jazdę po zróżnicowanych nawierzchniach.
3. Narty race – sportowe narty, które umożliwiają osiąganie wysokich prędkości.
4. Dzioby – przednia część nart.
5. Wiązania – mechanizmy mocujące buty narciarskie do nart.
6. Rdzeń – wewnętrzna część nart. Najbardziej cenione są modele z drewnianym rdzeniem.
7. Skręt cięty – zmiana kierunku jazdy na krawędziach (charakterystyczna dla carvingu).

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.