Mało znany skarb czeka na odkrycie. Polski szlak wiatraków

Kiedy jadę do rodzinnego Leszna, zawsze wjeżdżam ulicą Osieczną. Wtedy mam gwarancję, że w okolicach wzniesienia po prawej stronie czekają na mnie starzy znajomi: Franciszek, Józef Adam oraz Leon. To tutejsze wiatraki nazwane tak na cześć swych ostatnich młynarzy. Drewniane budowle o spadzistych dachach to nieodłączna część krajobrazu Wielkopolski. Swój okres świetności przeżywały w XVIII w., kiedy region był potentatem w produkcji zboża. Wokół samego Leszna w roku 1795 czynne były 84 takie obiekty, a wokół Śmigla (którego nazwa pochodzi od „śmig”, czyli młyńskich skrzydeł) aż 99.

Odkąd pamiętam, pobliskie wiatraki nie mełły już mąki (zamknięto je na przełomie lat 70. i 80. XX w.), dlatego większość z nich nie wytrzymała próby czasu. Te, które przetrwały, zawdzięczają żywot pasjonatom ze stowarzyszenia Wiatraki Wielkopolski, które odkupuje i odrestaurowuje te cenne zabytki. Wytyczono też Wielkopolski Szlak Wiatraczny, najdłuższy tego typu w Europie. Liczy 50 obiektów, podczas gdy dotychczasowy rekordzista, szlak westfalski, ma o siedem wiatraków mniej. Nasz polski najlepiej przebyć latem, autem lub ( jeszcze lepiej) rowerem, zatrzymując się po drodze nad jednym z jezior Pojezierza Leszczyńskiego.

Najwięcej znajdziemy tu koźlaków. Nie, nie chodzi o grzyby, lecz o najstarszy i najpopularniejszy w naszym kraju rodzaj wiatraków. Ich nazwa pochodzi od kozła, czyli podstawy, na której spoczywa obrotowy korpus. Inne typy to paltraki (bardziej solidne, ich konstrukcję wzmacniają specjalne metalowe rolki) oraz pochodzące z Holandii holendry (najbardziej masywne, zwykle zbudowane na planie koła lub wieloboku). W wielkopolskich wiatrakach najczęściej zachowano dawny wystrój, w części urządzono muzea i skanseny. Obiekt w Brennie przekształcono w domek letniskowy, można się tu więc przespać. Ten wyczyn polecam jednak tylko odważnym. Jak głoszą legendy, w nocy przychodzą tu topielce.

INFO

Informacja turystyczna: Leszno, ul. Słowiańska 24.

Noclegi: W gospodarstwach agroturystycznych od 30 zł za os. (noc).

strona internetowa: www.muzeum-szreniawa.pl