Nadbużański Park Krajobrazowy zachwyca zróżnicowaniem terenu i wspaniałą przyrodą

Spis treści:

1. Gdzie znajduje się Nadbużański Park Krajobrazowy?
2. Historia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego
3. Charakterystyka Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego
4. Przyroda Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego
5. Szlaki turystyczne w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym

W Nadbużańskim Parku Krajobrazowym tereny nadrzeczne są otoczone rozległymi lasami, łąkami i pastwiskami. Na ich tle wyrastają wsie, w których wciąż dominuje tradycyjna drewniana zabudowa. Tamtejszy krajobraz jest niezwykle zróżnicowany, ale nie jest to specjalnie zaskakujące. W końcu mówimy tu o jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce.

Gdzie znajduje się Nadbużański Park Krajobrazowy?

Nadbużański Park Krajobrazowy rozpościera się w środkowo-wschodniej części województwa mazowieckiego. Swoimi granicami obejmuje lewobrzeżną część Doliny Dolnego Bugu, od ujścia rzeki Tocznej we wsi Drażniew, aż do ujścia Liwca w pobliżu wsi Kamieńczyk. Zasięg parku obejmuje także fragment dolnej Narwi, obszary Puszczy Białej, Lasów Ceranowskich i Borów Łochowskich.

Historia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

Pierwszy PK w Polsce – Suwalski Park Krajobrazowy – powołano w 1976 roku. Od tamtego czasu utworzono kolejne 124 obszary chronione. Nadbużański PK jest jednym z młodszych – powstał w 1993 roku.

Pomysłodawcą utworzenia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego był Lechosław Herz, aktor i jeden z najbardziej zasłużonych krajoznawców. Propozycja z tym związana padła już w 1976 roku. Na opracowanych później planach park miał objąć obszar o powierzchni 222152 ha i obejmować swoimi granicami teren czterech województw: ostrołęckiego (w ok. 63 proc.), siedleckiego (w ok. 34 proc.), ciechanowskiego (w ok. 3 pro.) i łomżyńskiego (w ok. 1 proc.).

Pierwszy fragment parku, w województwie siedleckim, został wyznaczony w 1993 roku. Rok później powołano fragment w województwie ciechanowskim, a w 1998 roku – w województwie łomżyńskim. Największa część nie została utworzona. Po reformie administracyjnej park w całości znalazł się w granicach województwa mazowieckiego. W 2002 roku powiększono zasięg terenów podlegających ochronie.

Charakterystyka Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

Nadbużański Park Krajobrazowy zyskał wówczas swoją właściwą formę, w której funkcjonuje do dziś. Rozciąga się na obszarze o powierzchni 74136,5 ha. Powierzchnia otuliny wynosi natomiast 39535,2 ha. Dla porównania, zlokalizowany na południe od Warszawy Chojnowski Park Krajobrazowy zajmuje mniej niż 10 proc. tej wartości.

Obszar ochrony obejmuje prawie 120 km Bugu i około 40 km Narwi. Krajobraz cechuje się dużym zróżnicowaniem. Meandrująca rzeka jest usiana dzikimi wysepkami. Na otoczenie składają się starorzecza, torfowiska i nadrzeczne lasy łęgowe, które kontrastują z pastwiskami i łąkami, kompleksami leśnymi Puszczy Białej, Lasów Łochowskich, Ceranowskich, Miedzyńskich i suchymi obszarami wydmowymi. Rozległe kompleksy leśne stanowią pozostałość po ogromnej puszczy, która niegdyś w całości porastała ten teren.

Rezerwaty przyrody w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym

Na terenie parku wyznaczono czternaście rezerwatów przyrody (siedem leśnych, trzy ornitologiczne, dwa florystyczne, jeden torfowiskowy i jeden krajobrazowy):

• „Dzierżenińska Kępa”,
• „Śleże”,
• „Jegiel”,
• „Wilcze Błota”,
• „Czaplowizna”,
• „Mokry Jegiel”,
• „Moczydło”,
• „Bojarski Grąd”,
• „Podjabłońskie”,
• „Biele”,
• „Sterdyń”,
• „Kaliniak”,
• „Przekop”,
• „Dębniak”.

Przyroda Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego

To wszystko składa się na ogromne zróżnicowanie siedlisk. To natomiast ma przełożenie na dużą różnorodność gatunkową.

Rośliny w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym

W granicach Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego stwierdzono występowanie około 1300 gatunków roślin. Wśród nich znajdują się okazy rzadkie i podlegające ochronie, takie jak:

• goździniec okółkowy,
• czarcikęsik Kluka,
• lepnica litewska,
• jastrzębiec gruczołowaty,
• widłak wroniec,
• widłak cyprysowy,
• sasanka Tekli,
• tajęża jednostronna.

Zwierzęta w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym

Bogaty i różnorodny jest także tamtejszy świat fauny. Nie powinno to nikogo dziwić. Rozległe lasy i łąki stwarzają idealne warunki bytowe dla wielu zwierząt. Samych ssaków jest na terenie parku 37 gatunków. Oprócz saren, jeleni, łosi, dzików i bobrów, wyśmienicie czują się tam także wilki. Naliczono też 207 gatunków ptaków lęgowych. Z ciekawszych przedstawicieli parkowej awifauny warto wymienić orlika krzykliwego, bociana czarnego, kanię czarną, żurawia, kraskę, cietrzewia i kobuza.

Królestwo gadów jest reprezentowane przez 7 gatunków, do których zalicza się m.in. gniewosz plamisty i żółw błotny. Na świat płazów składa się 12 gatunków, w tym z kilku gatunków żab i ropuch. Bogato reprezentowana jest też ichtiofauna. Tamtejsze wody są domem dla 29 gatunków ryb, takich jak: szczupak, certa, brzana, węgorz, sum i głowacz białopłetwy.

Szlaki turystyczne w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym

Nadbużański Park Krajobrazowy można zwiedzać na wiele sposobów: z kajaka, na dwóch kołach lub pieszo. Wyznaczono tam pięć szlaków turystycznych:

• niebieski (szlak „Doliną Bugu”) – prowadzi od Knychówka do miejscowości Łochów,
• zielony – prowadzi od stacji kolejowej w Łochowie do wsi Liw,
• czerwony – prowadzi od Kamieńczyka do Węgrowa,
• czarny – prowadzi od Kamieńczyka do stacji kolejowej w Łochowie,
• żółty – prowadzi od stacji kolejowej w Zagrodnikach do rezerwatu przyrody „Czaplowizna”.

Nie brakuje tam także ścieżek dydaktycznych, wzdłuż których ustawiono tablice dydaktyczne. W tym miejscu należy wskazać na trasy takie jak:

• ścieżka przyrodnicza Jerzyska (ok. 3 km długości),
• ścieżka przyrodnicza Korczew-Mogielnica (ok. 14 km długości w formie pętli),
• ścieżka przyrodnicza Jeziorka Kałęczyńskie (ok. 9 km długości),
• ścieżka przyrodnicza Huta Gruszczyno-Treblinka (ok. 31 km długości),
• ścieżka przyrodnicza Torfowisko Kules (ok. 1,6 km długości),
• ścieżka przyrodnicza Uroczysko Ceranów (ok. 13 km długości),
• ścieżka przyrodnicza Uroczysko Sterdyń (ok. 10 km długości).

Nasz autor

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.