Wyspy Alandzkie na Bałtyku. Baśniowe krajobrazy i znakomita kuchnia nordycka

W tym artykule:

1. Jak dostać się na Alandy?
2. Do jakiego kraju należą Wyspy Alandzkie?
3. Wyspy Alandzkie – Nie tylko na ryby
4. Ojczyzna Muminków
5. Wyspy Alandzkie – informacje praktyczne
6. Wyspy Alandzkie – ciekawostki

Na Wyspach Alandzkich znalazłem się przypadkowo, korzystając z zaproszenia zakochanego w nich kolegi. Jego celem było ogłoszenie światu, że to najpiękniejsze miejsce na ziemi. Byłem sceptyczny. Podstawowymi atutami Alandów jest to, co z wakacjami kojarzy mi się najmniej: Skandynawia (czyli zimno), wyspy na Bałtyku (czyli znowu zimno i na domiar złego buro), łowienie ryb (w połączeniu z poprzednimi atutami – zimno, buro i do tego nuda), kuchnia ziemniaczano-rybna (gorzej być nie może), uprawianie żeglarstwa (wszystko co poprzednio plus mokro, brrr…)

Jak dostać się na Alandy?

Na Wyspy Alandzkie dostałem się samolotem z Finlandii, trasą Warszawa – Helsinki – Turku. Było to o tyle ciekawe doświadczenie, że pozwoliło przyjrzeć się im z góry. Bądź co bądź tysiące wysp powinno robić jakieś wrażenie. Z lotu ptaka archipelag wygląda niczym racuchy na monumentalnej błękitnej patelni. Wyspy są różnej wielkości, a ich postrzępione krawędzie i nieregularne kształty tworzą niezwykłą układankę, w centrum której tkwi skalista zielona plama, główne skupisko kilku dużych wysp z głęboko wchodzącymi w ląd jęzorami wody. Tutaj znajduje się centrum regionu z jedynym tu miastem Maarianhamina, dysponującym za to dwoma portami, do których mogą zawijać nawet największe promy.

Do jakiego kraju należą Wyspy Alandzkie?

Maarianhamina to niewielka, 11-tysięczna miejscowość. Jest również stolicą archipelagu, bo Alandy formalnie są częścią Finlandii, choć stanowią niezależny administracyjny byt, a mówi się tam po szwedzku. Historyczne perypetie archipelagu, częste przechodzenie pod panowanie okolicznych państw (Szwecja, Rosja, Finlandia) spowodowało, jakby na przekór kolejnym panującym, wytworzenie się czegoś na kształt tożsamości alandzkiej. Alandczycy mają własną flagę, parlament, rząd. I po wiekach goszczenia obcych baz dziś są strefą zdemilitaryzowaną.

Wyspy Alandzkie – Nie tylko na ryby

Alandy postawiły na turystykę przyrodniczo-wyczynową. Zorganizowaną na skandynawski sposób. Czystość powietrza, rozbudowana sieć kempingów, hoteli i noclegów oraz dobre drogi z różowego granitu tworzą wymarzone warunki dla turystyki rowerowej. Można je prawie w całości objechać na dwóch kółkach. Archipelag połączony jest siecią szos, które przecinają poszczególne wyspy, zaczynając się często szlabanem na jednym brzegu, a kończąc szlabanem na drugim. Wygląda to trochę jak autostrada w pewnym środkowoeuropejskim kraju, znikąd donikąd, z tą różnicą, że puste miejsca między odcinkami dróg wypełniają połączenia promowe, a czasami wąska grobla lub niepozorny most.

Podróż do Szwecji. 3 pomysły na niezapomniane wakacje za Bałtykiem.

Kolej z piwnym wagonem, joga za kołem polarnym i coroczne święto raków. Podróż do Szwecji nie musi być banalna.

Oczywiście, jedną z największych tutejszych atrakcji jest łowienie ryb. Najbardziej wytrawny wędkarz staje się bohaterem dnia i piszą o nim lokalne gazety. Cicho, pusto i do tego ryba nie bierze. To chyba najgłupszy sposób tracenia cennego czasu, pomyślałem przed wyruszeniem na wędkarską wyprawę.

Na Alandach jednak ryby łowi się wspaniale, i to na wiele sposobów. Można, oczywiście, przypłynąć jachtem wyposażonym w echosondy i GPS i trałować kilkunastoma wędkami, ale po co? Wystarczy wynająć tutejszego przewodnika wędkarskiego. Zabierze nas on w takie miejsca, gdzie nie posiadając nawet żadnych umiejętności poznamy dreszczyk emocji związany z wyłowieniem troci czy szczupaka. Kilka machnięć, delikatne napięcie żyłki i po 15 minutach ulegniemy takim emocjom, jakbyśmy siedzieli za stołem do ruletki. Potem złowioną rybę możemy zjeść, a w przygotowaniu dania na alandzką modłę też pomoże nam przewodnik. W ten sposób poznamy, jakie cuda kulinarne pływają w Bałtyku, choć po doświadczeniach na naszym wybrzeżu w życiu byśmy w to nie uwierzyli.

Ojczyzna Muminków

Przy okazji łowienia możemy namówić przewodnika, żeby pokazał nam niezwykłe zjawisko geologiczne, jakim są alandzkie szkiery, czyli granitowe wysepki, wielkości kilku metrów kwadratowych, lub niedostępne inaczej, jak tylko łodzią, nieduże porośnięte krzewami bezludne kamienne wyspy wyrastające z wody na kilka pięter niczym jakieś przedpotopowe stwory o obłych kształtach.

Tutejsze głazy przypominają swym wyglądem monumentalne Muminki, co nie powinno dziwić, gdyż Tove Jansson pisała swoje książki właśnie na Alandach. Chodzenie po tych wyspach przypomina spacer po obcej planecie. Czasami tylko trzeba uważać, żeby nie zaatakowały nas mewy, które nie lubią, gdy ktoś chodzi zbyt blisko ich gniazd, i potrafią się zachowywać jak bohaterki horroru Hitchcocka.

Fantastyczne Oslo. Co warto zobaczyć w stolicy Norwegii

Mniejsze i spokojniejsze od swoich nordyckich kuzynów Kopenhagi i Sztokholmu Oslo przyciąga nowoczesną architekturą, inspirującymi galeriami i niezobowiązującą atmosferą. Mieszkańcy stoli...

Wyspy Alandzkie – informacje praktyczne

■ Jak się dostać na Wyspy Alandzkie? Do Helsinek można dolecieć samolotem z Warszawy (Finnair, Ryanair) i z Krakowa (Finnair). Za podróż fińskim przewodnikiem zapłacimy ok. 800 zł w jedną stronę. Podróż trwa 2 godziny. Więcej stałych połączeń z Polski jest do Sztokholmu. Zarówno ze Sztokholmu, jak i z Helsinek, na Wyspy Alandzkie pływają promy.

■ Poruszanie się po Wyspach Alandzkich. Główne wyspy archipelagu są połączone mostami i promami, co ułatwia ich zwiedzanie samochodem lub rowerem.

■ Kiedy jechać na Wyspy Alandzkie? Najlepszą porą na zwiedzanie Wysp Alandzkich jest okres od późnej wiosny do wczesnej jesieni. Dni są wówczas długie, a pogoda dość przyjemna (16–18°C). Przesilenie letnie to doskonały czas na odwiedzenie archipelagu. Słońce prawie tu wtedy nie zachodzi. Lipiec to z kolei miesiąc, kiedy na Wyspach Alandzkich odbywa się wiele festiwali muzycznych.

Wyspy Alandzkie – ciekawostki

• Mieszkańcy Wysp Alandzkich często używają wskazań kompasu przy opisie drogi. Miejscowi doskonale orientują się bieżącej sile i kierunku wiatru.
• Mieszkańcy Alandii są dumni ze swojej lokalnie produkowanej żywności. Wyspy Alandzkie mają własne mleczarnie, browary, piekarnie, produkcję napojów bezalkoholowych i czekolady, producentów soków jabłkowych oraz szeroką gamę lokalnych rzemieślników.
• Najmniejszą gminą w Finlandii jest Sottunga na Wyspach Alandzkich. Na wyspie żyje zaledwie około 90 mieszkańców.
• Wydaje się, że na Wyspach Alandzkich wszyscy znają wszystkich, a przynajmniej ludzie mają wspólnych znajomych.