Chcesz poznać życie prawdziwych wikingów? Zrób to w 5 krokach

Jadąc wzdłuż malowniczych, bałtyckich plaż południowej Skanii w kierunku Ystad, napotykamy niezwykła zagadkę – Ales Stenar, największy w Szwecji zespół kamiennych obelisków tworzących jednocześnie specyficzny astronomiczny zegar. Dlatego też miejsce bywa określane mianem „szwedzkiego Stonehenge”.

Dokładnie 59 wbitych w ziemię, ważących 3-4 tony bloków skalnych tworzy obrys łodzi, której kadłub ma 67 metrów długości i 19 metrów szerokości. Co chcieli przekazać nam mieszkańcy Skanii tworząc ów monument ponad 1500 lat temu trudno dziś powiedzieć. Najwięcej zwolenników ma teoria upatrująca w Ales Stenar rodzaj grobowca, czy też kurhan - oznaczenie miejsca pochówku.

Gdy spojrzysz na tak dokładny układ 59 kamieni, wzniesionych na prawie 40-metrowej skarpie górującej nad wodami Bałtyku nie oprzesz się wrażeniu, że dosłownie dotykasz historii. Brak pełnych danych daje ogromne pole do fantazji i domysłów. Każdy odwiedzający może właściwie sam opowiedzieć sobie kto i dlaczego je tam postawił.

Miejsce to jest także szczególnie cenione przez paralotniarzy, którzy wykorzystują okoliczne wzgórza i morski wiatr jako idealne warunki do uprawiania ulubionego sportu.

Zdjęcie:

Ales Stenar w Österlen (region Skanii) Credits: Conny Fridh/imagebank.sweden.se

Pozostałości kolistej twierdzy w mieście Trelleborg na wybrzeżu Skanii, odkryto w 1988 roku. Jednocześnie odkrycie to wyjaśniło skąd właściwie wzięła się nazwa miasta, która oznacza właśnie okrągły fort: trelle (okrąg) – borg (twierdza). Twierdza, którą możemy zwiedzać dziś, to rekonstrukcja wykonana w 1995 roku w miejscu oryginalnego obiektu, wśród innych miejskich budynków, które kontrastują z drewnianymi umocnieniami, gdy patrzy się na okolicę z wnętrza trelleborga.

Na terenie twierdzy znajduje się muzeum przedstawiające koncepcję trelleborga oraz plan w jakich innych miejscowościach odkryto takie konstrukcje (jedna z największych znajduje się w duńskim Trelleborgu). Trelleborgi datowane są na czasy panowania króla Haralda Sinozębego, z jego epoki pochodzą również wystawione artefakty ukazujące życie codzienne ludów północy, min. narzędzie, służące Wikingom do czyszczenia uszu, grzebienie do czyszczenia brody i oddzielne do włosów. Oprócz budynku, który mieści muzeum i sklep z pamiątkami (w tym stoisko z biżuterią wzorowaną na tę noszoną przez średniowiecznych Skandynawów), na terenie twierdzy znajduje się też drewniane gospodarstwo urządzone w wikińskim stylu i prowadzonym przez rodziny wikingów. Ci, których porwie nastrój tego miejsca, mogą latem wziąć udział w rekonstrukcji „Bitwy pod Trelleborgiem”.

Informacje i rejestracja: www.trelleborgen.se

FOTO: INGRID WALL LICENS © CC

Trelleborgen bitwa

Leżąca w Skanii, 25 kilometrów na południe od Malmo wioska wikińska Foteviken słynie daleko poza granicami Szwecji dzięki odtworzonej z pietyzmem normańskiej osadzie z X wieku. Dziedzictwo epoki Wikingów przyciąga niczym magnes nie tylko pasjonatów historii, ale także wielbicieli dobrej zabawy na świeżym powietrzu. Dwunasty wiek to pasjonujące pole do historycznych badań, czas przejścia do nowoczesności. Wioskę zbudowano w miejscu, gdzie w czerwcu 1134 rozegrała się wielka bitwa, a do lat 70-tych IX wieku było poświęcone bogom Asgardu. Wewnątrz wioski znajdziecie ścieżkę historyczną o dziesięciu stacjach opowiadających o mitach, legendach oraz codzienności wikingów. Na miejscu spotkacie także rzemieślników tworzących rękodzieło dawnymi metodami, możecie także wziąć udział w zawodach łuczniczych, obejrzeć starcie Wikingów, by potem spotkać się na pojednawczej uczcie w sali biesiadnej Valhalla, serwującej średniowieczne przysmaki. Jak dawniej, w wiosce wypieka się chleb wedle starych receptury, wyrabia przedmioty z gliny, żelaza, plecie tkaniny. Ceramika, obróbka drewna i żelaza, tkactwo, kaletnictwo, a nawet wyrób szklanych pereł - ich sekrety możecie zgłębiać właśnie w Foteviken. Kluczową i bardzo atrakcyjną działalnością tego „Rezerwatu Wikingów” jest budowa statków i okrętów wojennych wedle starodawnych technik.

W wiosce, co jest unikatem w Skandynawii, można zamieszkać jako wolontariusz i żyć życiem wikingów przez cały sezon letni. To popularne miejsce jest regularnie odwiedzane są przez grupy rekonstrukcyjne między innymi z Rosji, Ukrainy, krajów bałtyckich oraz Polski). Zapisy są dostępne dla każdego na stronie www.fotevikensmuseum.se

Fot. Sara Brynskog / CC

Osada Foteviken w pobliżu Malmo w Skanii, to również jedno z największych w Skandynawii cmentarzysk średniowiecznych statków. Dotychczas zlokalizowano szczątki ponad 30 typów okrętów w wodach bałtyckiej zatoki, nad którą zamieszkali wikingowie.

Na początku lat 80-tych ubiegłego wieku odkryto pozostałości pięciu statków wikingów, które roztrzaskały się o zbudowaną z głazów podwodną barierę przy wejściu do zatoki. Archeolodzy zdecydowali się podnieść z bariery fragmenty okrętu wojennego, które zostały z wielką starannością zabezpieczone i wykorzystane do rekonstrukcji części statku znajdującej się w pobliskim muzeum. To jednak nie wszystko, bo pracujący na miejscu archeolodzy i odtwórcy stworzyli dokładną replikę okrętu Erik Emune, bo tak został nazwany 11-metrowy statek. Swoje imię zawdzięcza władcy, który w 1134 roku stoczył pod Foteviken zwycięską bitwę. Okręt jest wąski, ma miejsca dla 14 wioślarzy, maksymalnie mógł przewieźć do 20 osób. Dodatkową prędkość zapewniał mu żagiel. Tego typu okrętów wikingowie używali do sprawowania kontroli nad wybrzeżem.

Replika Erika Emune w 2000 roku opłynęła północny przylądek Zelandii i nie raz przewoziła swoją załogę na zloty rekonstrukcyjne do Danii, a nawet przez kanał La Manche.

Zdjęcie: Okręt wikingów Erik Emune, Foteviken Viking Museum

Szwedzi są dumni ze swej wikińskiej przeszłości, która nieustannie cieszy się wielkim zainteresowanie. W większości skandynawskich muzeów wikingów, z wielkim pietyzmem jest odtworzony sposób życia w tamtych czasach, zaś w okresie letnim odbywają się jarmarki, turnieje, regularne bitwy, budowane są repliki statków, wytwarzane dawnymi technikami przedmioty codziennego użytku, broń oraz ubranie. W tych właśnie miejscach będziesz mógł na własne oczy zobaczyć życie wikingów rekonstruowane przez pasjonatów ze Szwecji oraz wolontariuszy z całego świata.

Foteviken – leżąca na zachodnim wybrzeżu Skanii, najsłynniejsza w Szwecji osada wikingów w miejscowości Höllviken, zaprasza na jarmarki wikińskie w czerwcu i lipcu, po uprzednim zarejestrowaniu swej obecności na stronie www.fotevikensmuseum.se

Inną ciekawostką wartą obejrzenia w Foteviken jest imponująca kolekcja zebranych z terenu Szwecji kamieni pokrytych runami, wizerunkami węży i smoków. Odczytane i przetłumaczone inskrypcje stanowią autentyczne świadectwo wikińskiej epoki.

Viking Tider (Czasy Wikingów) - to tematyczny park poświęcony historii i zwyczajom wikingów, położony w miejscowości Löddeköpinge, na północ od Malmo. Tutaj przeszłość i teraźniejszość splatają się w jedno. Na miejscu można wziąć udział w wycieczce po skansenie położonym wśród zielonych łąk, lasów i jezior Skanii. Eksperci – przewodnicy w strojach z epoki, zabiorą cię na wędrówkę śladami wikińskich królów i wojów. Warto zwiedzić, odkryty w latach 60-tych na terenie wioski cmentarz, będący świadkiem końca epoki pogańskiej wiary w Asatru, zastąpionej chrześcijaństwem. W pobliżu znajdują się pozostałości dwóch drewnianych kościołów tzw. Stave, z których starszy, zbudowany w 1020 roku ma zostać niebawem całkowicie zrekonstruowany. Absolutnie trzeba zwiedzić replikę „Długiego Domu”, ikonicznego wręcz wikińskiego zabudowania z X wieku.

Wioska słynie z bardzo wielu aktywności dostępnych dla odwiedzających, od tradycyjnego przygotowania posiłków po wojenne zmagania i strzelanie z łuku. Vikingtider zaprasza od maja do końca sierpnia, program jest dostępny na stronie: http://en.vikingatider.se/

Trelleborg – odtworzona twierdza Wikingów w środku Trelleborga od maja do końca września zaprasza na jarmarki i przedstawienia w czasów Haralda Sinozębego.

Informacja na stronie: www.trelleborgen.se

Fot. Sara Brynskog / CC