Bratysława – atrakcje i zabytki. Z czego słynie stolica Słowacji?

W tym artykule:

1. Najważniejsze informacje o Bratysławie
2. Historia Bratysławy
3. Pogoda w Bratysławie
4. Kiedy jechać do Bratysławy?
5. Jak dojechać z Polski do Bratysławy?
6. Atrakcje Bratysławy
7. Co warto zobaczyć w Bratysławie?
8. Ciekawostki o Bratysławie

Bratysława, choć skrywa ponad dwa tysiące lat historii, to jedna z najmłodszych stolic na świecie. Mimo że najczęściej odwiedzana jest przy okazji podróży do Wiednia, Pragi czy Budapesztu, potrafi oczarować swoją kameralnością. Oto nasz redakcyjny przewodnik po największym mieście Słowacji pod względem powierzchni i liczby mieszkańców.

Najważniejsze informacje o Bratysławie

Słowacja to jedno z siedmiu państw graniczących z Polską. Wartym rozpatrzenia kierunkiem podróży jest jej stolica, Bratysława. Kryje ona wiele tajemnic oraz atrakcji. Ponadto wycieczka tutaj nie kosztuje fortuny. Co warto wiedzieć o Bratysławie?

Miasto stołeczne ma nietypowe położenie. Znajduje się na południowo-zachodnim krańcu kraju i jest jedyną stolicą na świecie, która graniczy z dwoma państwami – Węgrami i Austrią. Tylko 60 km dzieli ją od Wiednia i 195 km od Budapesztu.

Stolica naszych sąsiadów rozciąga się po obydwu brzegach Dunaju, a jej powierzchnia wynosi 368 km kw. Na terenie miasta ma ujście rzeka Morawa oraz zaczyna się pasmo Karpat (dokładnie Małe Karpaty). Skrajne obszary Bratysławy obejmują Nizinę Zahorską i Naddunajską. Najwyższym punktem miasta jest wzgórze Devínska Kobyla o wysokości 514 metrów n.p.m. Natomiast najniższy punkt znajduje się na powierzchni rzeki Dunaj – 126 metrów nad poziomem morza.

Oto 10 miejsc, w których (praktycznie) nie spotkasz Polaków

Gdzie jechać na urlop, by uniknąć towarzystwa rodaków? Do tych miejsc Polacy podróżują najrzadziej.

Według danych z 2023 roku, mieszka tutaj ponad 440 tysięcy osób, czyli 9% całej populacji Słowacji. Bratysława jest tym samym najgęściej zaludnionym miastem w kraju. Terytorium miasta dzieli się na pięć powiatów miejskich (mestské okresy), 17 dzielnic oraz 20 okręgów.

Miastami partnerskimi Bratysławy są m.in. Wiedeń, Praga, Kraków, Ostrawa, Lublana, Dublin oraz Rotterdam.

Historia Bratysławy

Historia Bratysławy – mimo że leży blisko Polski – nie jest powszechnie znana. Jak się okazuje, stolica naszych południowych sąsiadów ma długą i bogatą przeszłość, która mocno wpłynęła na jej obecne dzieje. Poniżej prezentujemy historyczne ciekawostki o Bratysławie.

1. Pierwsze znane zasiedlenie terenów miasta sięga czasów epoki neolitu. Jednym z najstarszych osiedlonych na tych terenach plemion byli Celtowie. Między 125 a 50 rokiem p.n.e. stworzyli pod wzgórzem zamkowym siedlisko – oppidum bratysławskie. Było ono ważnym ośrodkiem celtyckiej kultury nad Dunajem. Bratysława stała się pierwszy raz miastem. Jej tradycja miejska liczy ponad 2 tysiące lat i należy do najstarszych w Europie.
2. Między I a IV wiekiem Dunaj był granicą Imperium Rzymskiego. Po jego północnej stronie ziemie należały do plemion germańskich, a po południowej – do Rzymian. W Kronice Salzburskiej istnieje pierwsza pisemna wzmianka na temat miasta, a dokładnie o Brezalauspurch – osadzie, która powstała na tych terenach w 907 roku. Słowianie osiedlili się tutaj dopiero w okolicach VI wieku, podczas wędrówek ludów.
3. Bratysława rozwijała się jako ośrodek handlowy. Od X wieku znalazła się w granicach państwa węgierskiego. Zamek wzniesiony na wzgórzu stał się jedną z najlepszych fortyfikacji kraju i był siedzibą częstych wizyt królów.
4. Prawa miejskie Bratysława uzyskała w 1291 roku. Została uznana za miasto królewskie.
5. W roku 1536 następuje przełom. Bratysława, ówczesny Preszburg, zostaje stolicą Królestwa Węgierskiego, co ma ogromny wpływ na rozwój miasta i bogacące się społeczeństwo. Zaczyna się najbardziej znaczący okres w historii stolicy, która cieszyła się królewskim protektoratem.
6. Okres rządów Marii Teresy (1740–1780) okazał się czasem największego rozkwitu miasta. Zakochana w Bratysławie królowa podjęła decyzję o przebudowie zamku, który dzisiaj jest największą atrakcją stolicy. Miał miejsce również trwały wzrost gospodarczy i społeczny.
7. Stolica Węgier wróciła do Budapesztu w 1783 roku. Od tego czasu miasto traciło na znaczeniu. Na początku XIX wieku było oblegane przez wojska napoleońskie. W 1811 roku zamek ucierpiał w wyniku straszliwego pożaru. Podejmowano też próby wywalczenia autonomii od państwa węgierskiego, niestety, z marnym rezultatem, przez co ucierpiała kultura słowacka.
8. Katedra Świętego Marcina gościła 19 ceremonii koronacyjnych węgierskich monarchów do 1830 roku. Symbolem tych uroczystości jest korona Świętego Stefana, umieszczona na 85-metrowej wieży budynku.
9. Do 1918 roku Bratysława wciąż należała do Austro-Węgier. Następnie znalazła się w granicach Czechosłowacji, by po II wojnie światowej stać się siedzibą Słowackiej Rady Narodowej.
10. Rozpad Czechosłowacji w 1993 roku powoduje, że Bratysława staje się stolicą niepodległej Słowacji. Miasto stale się rozwija. Służy jako ośrodek władz centralnych i parlamentarnych.

Pogoda w Bratysławie

Pogoda w Bratysławie potrafi być zaskakująca. Na przestrzeni lat klimat uległ lekkiej zmianie. Typowo zimowe dni potrafią przeplatać się z cieplejszymi, dlatego ciężko zaobserwować wyraźny koniec lata albo początek zimy.

Bratysława leży w strefie umiarkowanej klimatu kontynentalnego. Odznacza się on dużą częstotliwością wiatrów. W ciągu roku występują częste opady deszczu, a roczna ilość opadów wynosi około 650 mm. Jak podają tamtejszej meteorologiczne, w Bratysławie przez ponad 140 dni pada deszcz. Zaskoczyć może fakt, że mniej deszczowym miastem jest Londyn.

Średnia roczna temperatura oscyluje w okolicach 11 st. C. Zaobserwować możemy duże różnice w stopniach Celsjusza między latem a zimą. Do najcieplejszych miesięcy zaliczamy standardowo czerwiec, lipiec i sierpień. Wtedy możemy spodziewać się średnio ponad 21 st. C. Najchłodniej jest w okresie od grudnia do lutego. Średnia temperatura wynosi minus 1 st. C. Zima charakteryzuje się ponadto ogromną wilgotnością na poziomie 82%.

Kiedy jechać do Bratysławy?

Najlepszy czas na wizytę w stolicy Słowacji to wakacje. Od maja do września jest tutaj najcieplej. Upały nie będą nam tutaj doskwierać ze względu na panujący klimat.

Przed zaplanowaniem podróży warto pamiętać, że lipiec jest najbardziej deszczowym miesiącem w roku. Cała Słowacja jest jednak atrakcyjnym kierunkiem przez cały rok. Pasma górskie ściągają fanów białego szaleństwa w okresie zimowym.

Jaskinie na Słowacji – gdzie warto pojechać? Które robią największe wrażenie?

Jaskinie na Słowacji cieszą się ogromną popularnością wśród turystów, prawie tak dużą, jak tatrzańskie szczyty. Które z nich warto zobaczyć? Poniżej wymieniamy najpiękniejsze słowa...

Jak dojechać z Polski do Bratysławy?

Z Polski do Bratysławy możemy dostać się wiele sposobów. Bardzo bliska odległość zachęca turystów znad Wisły do podróży samochodem. Atutem jest wygoda i dobry stan słowackich dróg. Z Krakowa dojedziemy tutaj w pięć godzin, a z Katowic w niecałe cztery. Przed wyjazdem należy przygotować się, że wiele tras jest płatnych, a oznakowania drogowe mogą się różnić od polskich.

Dla osób niezmotoryzowanych polecamy skorzystać z usług PKP. Polskie Koleje Państwowe zapewniają bezpośrednie połączenia. Do Bratysławy dojedziemy z Warszawy, Sosnowca, Zabrza, Katowic oraz Krakowa. Pociąg wyjeżdżający po godzinie ósmej ze stolicy Polski, dowiezie nas w niewiele ponad osiem godzin do Bratysławy. Z Krakowa podróż trwa o dwie godziny mniej.

Trasa Warszawa-Bratysława jest również obsługiwana przez Flixbus. Podróż autokarem wynosi około 12 godzin. Jest to zdecydowanie najmniej komfortowa podróż ze względu na poświęcony czas. Przewoźnik autokarowy w swojej ofercie posiada dwa bezpośrednie połączenia codziennie przez cały tydzień. Dosiąść się można w Krakowie, Kielcach, Bielsko-Białej oraz w Żywcu.

Atrakcje Bratysławy

• Zamek Bratysławski – Bratislavský hrad
• Most SNP i UFO Tower
• Katedra Św. Marcina
• Brama Michalska
• Hlavne namestie
• Zamek Devin
• Čumil

Co warto zobaczyć w Bratysławie?

Atrakcje Bratysławy to świetnie zachowane śródmieście, monumentalny zamek, gotycki ratusz i liczne obiekty sakralne. Każdy znajdzie coś dla siebie podczas wizyty w stolicy Słowacji. Co warto zobaczyć odwiedzając urokliwą Bratysławę?

Zamek Bratysławski – Bratislavský hrad

Bratislavský hrad to najważniejsza atrakcja Bratysławy. Wzniesiony został na 85-metrowym wzgórzu w centrum miasta, nad brzegiem Dunaju. Jego korzenie sięgają aż X wieku. Przez lata pełnił różne funkcje, w XV wieku został punktem obronnym.

Niestety, jest to rekonstrukcja budynku – pierwowzór został strawiony przez pożar, wzniecony przez austriackich żołnierzy w XIX wieku. Decyzję o jego odbudowie podjęto dopiero w 1953 roku. Jego sylwetka z czterema wieżami często kojarzy się z przewróconym stołem.

W zamku, niestety, nie znajdziemy pięknych zamkowych komnat. Jego wnętrze mieści ekspozycję Słowackiego Muzeum Narodowego i pomieszczenia reprezentacyjne Rady Narodowej Republiki Słowackiej. Teren wokół zamku zagospodarowano w formie parku na wzór cesarskiego Schönbrunnu. Idealne miejsce na spacer wśród stylizowanych na antyczne posągów, z którego można podziwiać panoramę drugiej strony rzeki i kolejną atrakcję Bratysławy.

Most SNP i UFO Tower

Budowa mostu, jak i sam obiekt wzbudziła wiele kontrowersji. Aby połączyć Stare miasto z dzielnicą Pertžalkę – sypialnią Bratysławy – zniszczono zabytkową żydowską dzielnicę wraz z synagogą. Uznano to za akt barbarzyństwa. Wizytówka komunistycznej myśli technologicznej została ukończona w 1972 roku. Okrzyknięto ją konstrukcją na miarę XX wieku.

Na szczycie 85-metrowego mostu znajdziemy restaurację UFO. Kosmiczna winda zawiezie nas na sam szczyt, z którego będziemy mogli podziwiać roztaczający się widok na Bratysławę, Austrię i Małe Karpaty. Dodatkowo będziemy mogli skosztować miksu kuchni śródziemnomorskiej z azjatycką.

Katedra Św. Marcina

Bratysława bardzo lubi się z liczbą 85. Jest to kolejny obiekt, którego wysokość liczy 85 metrów. Historia tego miejsca sięga XIV wieku. Przestronne wnętrza zostały urządzone w stylu neogotyckim i wypełnione są kolorami węgierskiej monarchii.

Tutaj koronowano 19 władców tego imperium. Na wierzchołku zamiast krzyża wieży znajduje się model korony św. Stefana – pierwszego króla Węgier. Spoczywa na złotej poduszce, waży 300 kg i ma metr średnicy.

Brama Michalska

Jedna z czterech bram, dzięki której w średniowieczu można było dostać się do miasta. Powstała w 1300 roku i przetrwała do dzisiaj. Brama Michalska służy jako wejście do Starego Miasta, a jej nieodłącznym symbolem jest wieża z dachem w kształcie cebuli.

Warto wspiąć się na samą górę i skorzystać z tarasu widokowego. Nasze oczy będą mogły nacieszyć się piękną panoramą Starego Miasta.

Hlavne namestie

Rynek główny – najbardziej urokliwy plac, pełen kawiarni, piwiarni oraz restauracji. Odbywają się w tym miejscu największe imprezy kulturalne stolicy. Każdy budynek przyciąga wzrok i fascynuje swoją architekturą.

Szczególną uwagę zwraca ratusz – pełen śladów przeróbek oraz architektonicznych stylów. Dodatkową atrakcją jest fontanna Maksymiliana.

Zamek Devin

Dla miłośników zamkowych klimatów polecamy wycieczkę statkiem 10 kilometrów na zachód od Bratysławy. W miejscu, gdzie Morawa spotyka się z Dunajem znajduje się 212-metrowy klif. Na jego szczycie, dominując nad całą okolicą, znajduje się zamek Devin, a dokładniej jego ruina.

Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 864 roku. Został wysadzony przez oddziały napoleońskie w 1809 roku. W środku znajdują się ekspozycje muzealne dostępne dla turystów.

Čumil

Znany powszechnie jako najsłynniejszy podglądacz, który stał się jedną z największych atrakcji Bratysławy. Čumil to mosiężny posąg człowieka wynurzającego się z kanału. Krążą legendy, że dotknięcie jego hełmu przynosi szczęście i szybki powrót do Bratysławy.

Podglądacza znajdziecie na rogu ulic Pańskiej oraz Lauryńskiej. Zbędne jest wyjaśnianie, co można podziwiać z poziomu ulicy.

Podczas podróży do Bratysławy warto zobaczyć także:

• Kościół św. Elżbiety, znany jako Niebieski
• Kościół Slavin
• Pałac Prymasowski
• Pałac Prezydencki

Ciekawostki o Bratysławie

• W pierwszy weekend września w ramach atrakcji można zobaczyć inscenizacje koronacji królów węgierskich. Odbywa się to dopiero od niecałej dekady.
• Bratysława posiada wyjątkowe położenie geograficzne. Stolica Słowacji jako jedyna na świecie graniczy z dwoma państwami – Węgrami i Austrią.
• Nazwa „Bratysława” została urzędowo przyjęto dopiero w 1919 roku. Na przestrzeni kilkuset lat zmieniała się ona. Miasto stołeczne ma również swoje przydomki Little Big City, Beauty on the Danube i najmniej sympatyczne The Suburb of Vienna (przedmieścia Wiednia).
• W 1762 wystąpił tutaj sześcioletni Mozart.
• Bratysława aż trzykrotnie gościła mistrzostwa świata w hokeju (1959, 1992 i 2011 r.).
• Stolica Słowacji przez wiele lat słynęła z wielojęzyczności. Można było płynnie żonglować między słowackim, niemieckim i węgierskim.
• The Flag Ship to restauracja, która wcześniej pełniła funkcje pięknego i ozdobnego teatru. Jest jedną z największych na świecie i może pomieścić ponad 1000 osób.
• W stolicy Słowacji zaczyna się Małokarpacki Szlak Winny. Dzięki temu można skosztować wielu wyśmienitych, lokalnych win.

Nasz ekspert

Filip Nowek

Z wykształcenia dziennikarz, chociaż na co dzień zajmuje się komunikacją marketingową. Pasjonat podróżowania. Autor przewodników po europejskich krajach i ciekawostek o największych miastach świata. Prywatnie miłośnik tenisa i wypadów do kina.