Włochate świnie węgierskie ratują motyla zagrożonego wyginięciem w Wielkiej Brytanii

W tym artykule:

1. Motyl gigant w tarapatach
2. Naturalne kosiarki w działaniu
3. Co wiemy o motylu Fabriciana adippe

Od 1978 roku populacja pięknego, jaskrawo ubarwionego motyla Fabriciana adippe ze skrzydłami w czarną szachownicę zmniejszyła się w Wielkiej Brytanii o 65%. Ten gatunek zniknął z większości obszarów Zjednoczonego Królestwa. Przyrodnicy zaczęli bić na alarm. Coś należało zrobić, żeby nie dopuścić do wyginięcia tego jednego z największych motyli Wielkiej Brytanii.

Motyl gigant w tarapatach

Dziś Fabriciana adippe występuje tylko w trzech miejscach w Anglii. Jednym z nich jest skąpana w słońcu dolina Heddon w pobliżu miasta Barnstaple w hrabstwie Devon, w południowo-zachodniej części Wielkiej Brytanii.

Przyrodnicy z organizacji z Butterfly Conservation współpracujący z narodową agencją zajmująca się naturą, National Trust, postanowili wesprzeć zagrożone owady w tym miejscu. Zbocza pochylone ku południu, porośnięte paprociami oferują idealne warunki do rozrodu Fabriciana adippe. Jednak wysokie drzewa i krzewy szybko porastają siedlisko. A to oznacza zagładę dla motyli.

Naturalne kosiarki w działaniu

Przyrodnicy stwierdzili, że należy w jakiś sposób zachować siedlisko – w tym celu niezbędne było ograniczenie rozrostu wysokiej roślinności. Odpowiedzią okazały się kudłate świnie rasy węgierskiej – mangalice – i angielskie bydło Longhorn.

Te „żywe kosiarki” skutecznie rozdrabniają wysoką roślinność. Tym samym dają miejsce, dla maleńkich, delikatnych psich fiołków (Viola canina L.) Są one jedyną rośliną, którą spożywają gąsienice tego gatunku motyla.

– National Trust wykorzystuje świnie od kilku lat. Zauważyło, jak ich działania w zakresie ukorzeniania przyniosły korzyści glebie i spowodowały, że fiołki zaczęły kiełkować – powiedziała Ellie Wyatt z Butterfly Conservation Project. Wyraziła nadzieję, że majestatycznie wyglądające bydło rasy Longhorn również będzie skuteczne w ochronie motyla.

To nie jedyne działania w ochronie drobnego owada. Wyatt współpracuje z wolontariuszami nad usuwaniem kolczastych zarośli, które mogłyby zająć siedlisko. Zespół skrupulatnie zbiera nawet maleńkie nasiona pospolitych psich fiołków i kiełkuje nowe rośliny w szkółce. Następnie sadzi je w nowych lokalizacjach, aby zwiększyć zasięg potencjalnego siedliska lęgowego.

Organizacja Butterfly Conservation zidentyfikowała 10 innych miejsc, w których mogłyby powstać nowe kolonie motyli. Aby było to możliw,e niezbędne jest przeprowadzenie badań i ekspertyz, a potem zaadaptowanie krajobrazu. Naukowcy liczą na sukces w dolinie Heddon, gdyż podobne działania wykonano w pobliskim Dartmoor. Tam populacja jednego z gatunków wzrosła w 2022 r. dwudziestokrotnie.

Odkryto nowy rodzaj motyli. Został nazwany po najmroczniejszej postaci z „Władcy Pierścieni”

Motyla rodzina właśnie się powiększyła. Naukowcy dodali do niej zupełnie nowy rodzaj. Został nazwany Saurona – od władcy Mordoru z powieści J.R.R. Tolkiena.

Co wiemy o motylu Fabriciana adippe

Motyle tego gatunku zasiedlają duża część północnej półkuli, z wyłączeniem Ameryki. Rozpiętość ich skrzydeł sięga 7 cm, czyli prawie tyle, ile wynosi długość papierosa. To jest jeden z największych motyli w Wielkiej Brytanii.

Jego gąsienice są charakterystyczne, pokryte kolcami. To świetny kamuflaż w suchej brązowej ściółce wśród liści w kwietniu i maju. Dorosłe osobniki pojawiają się w czerwcu i lipcu. Wówczas piją nektar z ostów i kwiatów jeżyny.

Gatunek ten był niegdyś szeroko rozpowszechniony w Anglii i Walii, ale od lat sześćdziesiątych XX wieku odnotował dramatyczny spadek liczebności. Głównie z powodu zniszczenia jego siedlisk przez zabudowę i szkodzącą im gospodarkę gruntami.

Źródło: National Trust.

Nasz ekspert

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.