Ten kamień przez dziesięciolecia służył za odbojnik do drzwi. Okazało się, że jest wart milion euro
To, co dla jednego jest śmieciem, dla drugiego może być skarbem – głosi powiedzenie. W tym wypadku „śmieć” miał wartość około jednego miliona euro, wiek od 38 do 70 milionów lat i służył do przytrzymywania drzwi. Podpórka okazała się jednym z największych nienaruszonych kawałków bursztynu na świecie.
Spis treści:
Ogromny bursztyn o wadze około 3,5 kilograma został odnaleziony przez starszą kobietę z Colti w Rumunii. Dostrzegła go w korycie strumienia i po prostu przyniosła do domu. Nie podejrzewała, jaką może mieć wartość. Umieściła kamień przy drzwiach jako odbojnik i jako taki sprawdzał się przez wiele kolejnych lat.
Dodajmy, że to właśnie nieopodal miejscowości Colti, w piaskowcu z brzegów rzeki Buzau, od lat dwudziestych XX wieku wydobywany jest bursztyn. Ten konkretny, znany jako rumanit, jest ceniony ze względu na swoją charakterystyczną barwę – szeroką gamę głębokich, czerwonawych odcieni.
Niezauważony skarb
Wartość „odbojnika” wycenia się na około 1 milion euro. Przez sposób wykorzystania bursztynu, cenny łup umknął uwadze złodziei, którzy ograbili dom z biżuterii i innych cennych przedmiotów. Nie zwrócili uwagi na podpierający drzwi kawałek skały. A jego wartość znacznie przewyższała wszystko, co mogli znaleźć w okradanym domu.
Po śmierci w 1991 roku właścicielki domu krewny, który odziedziczył jej nieruchomość, podejrzewał, że odbojnik może być czymś więcej niż się wydaje. Dowiedziawszy się, co posiada, sprzedał bursztyn państwu rumuńskiemu, które zleciło jego wycenę ekspertom z Muzeum Historycznego w Krakowie. Według krakowskich specjalistów 3,5-kilogramowy bursztyn ma prawdopodobnie od około 38 do 70 milionów lat.
Jak powstaje bursztyn?
Przypomnijmy, że bursztyn powstaje w wyniku długotrwałego procesu fosylizacji żywicy drzewnej. Proces zaczyna się od drzew, które wydzielają żywicę. Najczęściej są to drzewa iglaste, choć nie tylko. Żywica wydobywająca się z drzewa może zostać pochłonięta przez ziemię lub inne materiały organiczne. Tam ulega procesowi twardnienia i przekształcania w polimery. To początkowe utwardzenie nazywane jest procesem wstępnej polimeryzacji.
Z biegiem milionów lat, w wyniku pogłębiającego się procesu chemicznego, żywica przechodzi proces fosylizacji. Staje się coraz bardziej twarda i stabilna, ostatecznie przekształcając się w bursztyn. Trzeba pamiętać, że bursztyn tworzy się tylko w odpowiednich warunkach geologicznych. Żywica musi być chroniona przed czynnikami atmosferycznymi, co pozwala na jej stopniowe przekształcanie się. Oznacza to, że każdy, nawet najmniejszy kawałek bursztynu, który dziś odnajdujemy, jest efektem długotrwałych procesów geologicznych i chemicznych, które miały miejsce na przestrzeni wielu milionów lat.
Rumuński skarb narodowy
3,5-kilogramowy bursztyn – samorodek – został sklasyfikowany jako skarb narodowy Rumunii. Od 2022 r. znajduje się w Muzeum Prowincji Buzau – okręgu, w którym go odnaleziono. – Jego odkrycie ma ogromne znaczenie zarówno na poziomie naukowym, jak i muzealnym – powiedział El Pais Daniel Costache, dyrektor Muzeum Prowincji Buzau.
Odnalezienie go przypomina odkrycie dokonane przez mężczyznę z Michigan. On również używał dużego odłamka skalnego jako odbojnika do drzwi. Dopiero kilkadziesiąt lat później dowiedział się, że tym odbojnikiem był meteoryt o wartości 100 tys. dolarów.
Największe odnalezione bursztyny
Chociaż 3,5-kilogramowy bursztyn robi wielkie wrażenie, to jego waga jest dość niewielka w porównaniu z największymi bursztynami świata. Największy jest ważący 50,4 kg bursztyn z Sumatry. Niestety nie trafił do muzeum, lecz jest w rękach prywatnego kolekcjonera z Indonezji.
Kolejnym jest bursztyn znany jako „Amber Lion”. Znaleziony w Kaliningradzie kamień waży 47,5 kg. Jest przechowywany w tamtejszym Muzeum Bursztynu, gdzie stanowi jeden z najcenniejszych eksponatów.
Trzecią lokatę na naszej liście zajmuje bursztyn z Mjanmy. Waży 15 kg i znany jest z zawartości licznych inkluzji, w tym doskonale zachowanych owadów i roślin. Przechowywany jest w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Trzy kilogramy mniej waży bursztyn „Słoneczny Kamień”. Podobnie jak „Amber Lion” został odnaleziony i jest przechowywany w Kaliningradzie.
Natomiast w Muzeum Bursztynu w Gdańsku przechowywany jest „Gdański Gigant” o wadze 9,75 kg. Został znaleziony na wybrzeżu Bałtyku. Jest jednym z najcenniejszych i najpopularniejszych eksponatów znajdujących się w gdańskiej kolekcji.
Źródło: ScienceAlert.
Nasza autorka
Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka
Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.