Skąd pochodzą australijskie psy dingo? Zaskakujące informacje naukowców
Psy dingo przybyły do Australii z Azji Wschodniej przez Melanezję. To nowe ustalenie naukowców podważa wcześniejsze twierdzenia, że zwierzęta te były związane ze zdziczałymi psami z Indii lub Tajlandii.
Spis treści:
Dingo to rodzaj dzikiego psa żyjącego w Australii. W taki sam sposób określa się bezpańskie psy z Malezji, Filipin, Tajlandii i Nowej Gwinei. Psy dingo zamieszkują głównie zachodnią i środkową część Australii, tam gdzie znajdują się źródła wody.
Dingo są z wyglądu bardzo podobne do psów domowych. Ich sierść koloru brązowego lub żółtawego jest krótka. Ważą około 20 kg. Żyją w stadach. Niegdyś polowały na kangury, teraz głównie na króliki, które sprowadzili europejscy osadnicy. Co prawda nie szczekają, ale wydają dźwięki, które czasem są określane jako zbliżone do śpiewu czy zawodzenia.
Zagadka pochodzenia psów dingo
Jaka jest historia psów dingo? Kiedy i skąd pojawiły się na kontynencie australijskim? Te pytania zaprzątają głowy naukowców od dekad. Przeważał pogląd, że zwierzęta te były związane ze zdziczałymi psami z Indii lub Tajlandii.
Z jednych z ostatnich badań wynika, że udomowiono je w Australii na przełomie er, ale z pewnością nie całą populację. Znane jest stanowisko archeologiczne, będące schroniskiem skalnym, w którym 2300–2000 lat temu ludzie chowali dingo. Wśród nich był też stary osobnik.
Nowe badania archeologiczne przeprowadzone przez ekspertów z Uniwersytetu w Sydney po raz pierwszy wykazały wyraźne powiązania między skamieniałościami słynnego australijskiego dingo a psami z Azji Wschodniej i Nowej Gwinei. Wnioski opublikowano właśnie na łamach czasopisma naukowego „Nature Scientific Reports”.
– Pochodzenie tego kontrowersyjnego australijskiego rodzimego zwierzęcia było intensywnie dyskutowane przez ponad sto lat. Nasze badania pozwoliły znaleźć [do tej pory – przyp. red.] nieuchwytne pierwsze powiązania między materiałem kopalnym, które sugerują, że dingo ewoluowały lokalnie od wschodnioazjatyckiego przodka podobnego do psa – wyjaśnia pierwszy autor publikacji, dr Loukas Koungoulos.
Skanowanie 3D i nowe technologie na tropie pochodzenia dingo
We wcześniejszych analizach szczątków dingo wykorzystywano tradycyjną analizę morfometryczną. Polegała na pomiarach rozmiarów kości z pomocą suwmiarki.
Na potrzeby najnowszego projektu wykorzystano zaawansowane skanowanie 3D i morfometrię geometryczną. Co się okazało? Australijskie dingo są najbardziej podobne do psów japońskich, a także „śpiewających psów” z Nowej Gwinei i dzikiego psa górskiego z Irianu Zachodniego (to dawna prowincja Indonezji).
– Stanowiska archeologiczne w jeziorach Mungo i Milkengay [w zachodniej części Nowej Południowej Walii – przyp. red.] zawierają jedne z najstarszych dowodów na istnienie dingo w całej Australii. To niesamowite zobaczyć, jak te niezwykłe zwierzęta ewoluowały przez tysiące lat. Daje nam to lepszy wgląd w ten unikatowy australijski gatunek – mówi dr Koungoulos.
Naukowcy nie tylko bardzo precyzyjnie pomierzyli kości. Wykonali też ich datowanie metodą radiowęglową. Okazało się, że niektóre z nich mają nawet ponad 3 tys. lat. To ważna informacja, bo nadal nie jest do końca jasne, kiedy pierwsze dingo postawiły łapę na tym kontynencie.
Zespół badaczy ustalił również, że współczesne dingo ewoluowały, stając się większe i smuklejsze, osiągając średnio 54 cm wzrostu w porównaniu do 40–47 cm wzrostu ich starożytnych przodków – to rozmiar znacznie bliższy ich współczesnym krewnym w Azji Południowo-Wschodniej i Melanezji.
Źródło: Uniwersytet w Sydney.
Nasz autor
Szymon Zdziebłowski
Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.