Największe pająki na świecie – gdzie występują i jak wyglądają?

W tym artykule:

1. Cerbalus aravaensis
2. Brazylijski pająk wędrowny
3. Pająk wielbłądzi
4. Pawian królewski
5. Poecilotheria rajaei
6. Kolumbijska gigantyczna tarantula czerwononoga (Megaphobema solidium)
7. Grammostola anthracina
8. Lasiodora parahybana (ptasznik olbrzymi)
9. Heteropoda maxima (pająk myśliwski)
10. Ptasznik goliat

Największe pająki na świecie wzbudzają fascynację, a jednocześnie - przerażenie. To całkowicie zrozumiałe. Mówimy tu przecież o zwierzętach, które są w stanie zapolować nawet na małego ptaka. Wiele osób odczuwa strach już przed niewielkimi i niegroźnymi pająkami. Wystarczy wyobrazić sobie, jaką reakcję może wywołać widok giganta większego od ludzkiej dłoni. Jednocześnie, nie sposób nie docenić ich przystosowania ewolucyjnego, dzięki któremu mogą przetrwać nawet w najmniej sprzyjających warunkach.

Największe pająki na świecie w większości reprezentują rodzinę ptaszników. Mimo że do tych gatunków przylgnęła metka wyjątkowo niebezpiecznych, najczęściej nie są agresywne, a ich jad nie zagraża człowiekowi. Paradoksalnie, najgroźniejsze pająki świata nie są zbyt wyrośnięte, ale nie należy traktować tego jako obowiązującą regułę.

Te małe pająki żywią się nawet 30 razy większymi wężami

Większość „wężolubnych” pająków zamieszkuje Australię i Stany Zjednoczone. Znajdziemy je jednak na wszystkich kontynentach poza Antarktydą.

Jak od każdej, także od tej są pewne wyjątki, więc jeżeli na swojej drodze spotkamy nienaturalnie wielkiego pająka, lepiej zostawić go w spokoju. O to raczej nietrudno, bo podobnie jak najdłuższe węże świata, duże pająki wzbudzają w nas naturalny strach - uczucie zaprogramowane w naszej podświadomości na poziomie ewolucyjnym. Zapraszamy na fascynującą wycieczkę po królestwie pająków-gigantów.

Cerbalus aravaensis

Gatunek otwierający nasze zestawienie został poznany niedawno, bo w 2007 roku. Cerbalus aravaensis występuje na pustynnych terenach Izraela i Jordanii. Swoje legowiska buduje w wydmach, drążąc w nich jamy. Wejście zabezpieczają siecią i piaskiem. W schronieniu spędza całe dnie, a nocą wyrusza na łowy. O jak dużym pająku mówimy? Cerbalus aravaensis jest największym przedstawicielem tego rzędu na Bliskim Wschodzie - jego całkowita długość dochodzi do 14 cm.

Brazylijski pająk wędrowny

Przenosimy się do Ameryki Południowej. Brazylijski pająk wędrowny to jeden z najszybszych, najagresywniejszych i najbardziej jadowitych dużych pająków (jeden z wyjątków od reguły, o których wspominaliśmy wcześniej). Obszar jego występowania rozciąga się od Kostaryki aż do północnej Argentyny.

Te pająki potrafią latać. Czy powinniśmy się zacząć bać?

Zamieszkujące dżunglę pajęczaki potrafią zręcznie przemieszczać się z drzewa na drzewo – zdradza badanie.

Z racji środowiska, które upodobał sobie ten gatunek, jego przedstawicieli często nazywa się też pająkami bananowymi - można je spotkać na plantacjach bananów. Zdarza się, że wraz z ładunkiem są przewożone do innych części świata (czasami trafiają także do Polski). Dorosły osobnik może osiągać 15 cm długości.

Pająk wielbłądzi

Kolejne miejsce na naszej liście zajmuje pająk wielbłądzi. Nazwa tego kolosa nawiązuje do lekko zgarbionej sylwetki i... do żerowania na wielbłądzich wnętrznościach. Już na pierwszy rzut oka można zauważyć, że ten gatunek wyraźnie różni się od innych pająków. Jego wydłużone ciało nasuwa skojarzenia ze skorpionem lub gigantycznym owadem. W praktyce, mówimy tu o przedstawicielu jednego z najbardziej charakterystycznych rzędów gromady pajęczaków - o solfugu. Pająki wielbłądzie zamieszkują tereny pustynne i stepowe. Mogą osiągać długość do 15 cm.

Pawian królewski

Kolejne miejsce w zestawieniu przypada w udziale pawianowi królewskiemu. Ten rzadki pająk zawdzięcza swoją nazwę charakterystycznej budowie odnóży, które przypominają palce pawiana. Naturalnym środowiskiem tego gatunku są wschodnie obszary Afryki. Pawiany królewskie żyją w norach kopanych w pobliżu krzewów akacji. To agresywny gatunek, który został wyposażony przez naturę w silny jad. Dorosłe osobniki mogą osiągać do 20 cm długości.

Poecilotheria rajaei

Kolejny młody pająk na naszej liście. Gatunek Poecilatheria rajaei został odkryty w 2009 roku, a jego nazwa nawiązuje do nazwiska Michaela Rajakumara Purajaha - podinspektora policji, który znacząco pomógł w pracach terenowych, zmierzających do opisania tego kolosa. Pająk zamieszkujący zalesione tereny Sri Lanki reprezentuje rodzinę ptasznikowatych. Poluje na niewielkie płazy, gady i gryzonie. Największe osobniki osiągają do 20 cm długości.

Ledwo odkryty, już zagrożony. Nowy gatunek pająka z Miami może nie zostać z nami na długo

Pająki U. Richmond mogą być pożerane przez ptaki lub pasożytowane przez osy, ale największym zagrożeniem dla pajęczaków jest utrata siedlisk.

Kolumbijska gigantyczna tarantula czerwononoga (Megaphobema solidium)

Przenosimy się do deszczowych lasów Kolumbii i Brazylii. W pobliżu powalonych drzew można tam spotkać tarantulę czerwononogą - agresywnego ptasznika z charakterystycznie ubarwionymi odnóżami. Sprawny myśliwy poluje na duże owady, jaszczurki i gryzonie. Jego jad nie jest szczególnie groźny dla człowieka, ale ukąszenie może okazać się bolesne. Przedstawiciele tego gatunku osiągają do 20 cm długości.

Grammostola anthracina

Ameryka Południowa stwarza niezwykle korzystne środowisko dla wielkich pająków. Jeden z największych przedstawicieli rodziny ptasznikowatych występuje w Argentynie, Paragwaju, Urugwaju i Brazylii. Gustuje w owadach i gryzoniach. Choć groźny wygląd tego pająka zdaje się sugerować coś innego, jad tego pająka nie jest niebezpieczny dla człowieka. Nie zmienia to jednak faktu, że widok tego kolosa może napędzić sporo strachu - Grammostola anthracina osiąga do 28 cm długości.

Lasiodora parahybana (ptasznik olbrzymi)

Pierwszą trójkę największych pająków świata otwiera ptasznik olbrzymi. Obszar jego występowania ogranicza się do stanu Paraiba w Brazylii, ale ze względu na łagodne usposobienie (i niezbyt silny jad), na całym świecie jest ochoczo hodowany przez miłośników zwierząt terrariowych. Dorosły osobnik może osiągać długość do 28 cm.

Czy każda pajęczyna jest unikatowa?

Pajęczyny to zadziwiająco skomplikowane konstrukcje jak na tak delikatne obiekty. Każda z nich jest skomplikowanym cudem inżynierii w skali mikro.

Heteropoda maxima (pająk myśliwski)

Drugie miejsce na podium przypadło w udziale pająkowi myśliwskiemu. Największy przedstawiciel rodziny Sparassidae żyje w jaskiniach Laosu. Specyficzna budowa odnóży tego gatunku sprawia, że chód pająka przypomina poruszającego się kraba. Jest silnie jadowity, ale jego ukąszenie zwykle nie jest śmiertelne dla człowieka. Największe osobniki osiągają do 30 cm długości.

Ptasznik goliat

Największe zwierzęta na świecie imponują swoją budową i rozmiarami. Ptasznik goliat zajmuje w świecie pajęczaków taką samą pozycję, jaka słoniowi afrykańskiemu przypada w królestwie ssaków. Występuje w tropikalnych lasach deszczowych Brazylii, Wenezueli, Surinamu i Gujany Francuskiej. Jak wygląda największy pająk świata? Młode osobniki charakteryzują się szarym ubarwieniem, dorosłe - brązowym o różnych odcieniach. Całkowita długość tego kolosa może przekraczać 30 cm.

Nasz ekspert

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.