Humbaki wytwarzają narzędzia do polowania? Tak można nazwać sieci z pęcherzyków, w które łapią kryl

W tym artykule:

1. Jak polują humbaki
2. Sprytne jak wieloryby
3. Badania humbaków
4. Pojedynczo i w grupie

Wiele zwierząt używa do pozyskiwania pożywienia prostych narzędzi. Potrafią to m.in. ssaki naczelne, a także niektóre ptaki. Znacznie rzadziej zdarza się jednak, by zwierzęta same wytwarzały narzędzia. Szczególnie te służące do polowania.

Do tej wąskiej grupy należą humbaki (długopłetwce oceaniczne). To kilkunastometrowe wieloryby rozpowszechnione we wszystkich oceanach świata. Ssaki te są znane ze skomplikowanych pieśni, które słychać na ogromnych dystansach. A także charakterystycznych wyskoków nad wodę. 30-tonowy humbak potrafi wybić się tak mocno, że wynurza się cały z oceanu.

Jeszcze jedną wyjątkową umiejętnością humbaków jest sposób polowania. Zwierzęta te wypuszczają z pyska pęcherzyki powietrza, które układają się w wodzie w okrąg. Już wcześniej odkryto, że to pomaga im polować na kryl. Teraz badacze z Hawajów przyjrzeli się bliżej „sieciom” humbaków. I odkryli, że są one tak skomplikowane, iż można je uznać za narzędzia.

Jak polują humbaki

– Ustaliliśmy, że humbaki zamieszkujące południowo-wschodnią Alaskę tworzą skomplikowane sieci z bąbli, aby łowić kryl – powiedział Lars Bejder z University of Hawaiʻi w Mānoa. Długopłetwce umiejętnie wypuszczają pęcherzyki powietrza tak, by stworzyły sieć składającą się z pierścieni. Kontrolują szczegóły takie jak liczba pierścieni, a także szerokość i głębokość sieci. Biorą pod uwagę nawet przestrzeń pomiędzy pęcherzykami!

Wszystko po to, by sieć otoczyła ławicę drobnych skorupiaków, ułatwiając wielorybowi posiłek. – Ta metoda pozwala wielorybom złapać siedem razy więcej ofiar podczas jednego zanurzenia – powiedział Lars Bejder. – I to bez zużywania dodatkowej energii.

Sprytne jak wieloryby

Humbaki używają tej metody polowania bardzo pomysłowo. Najpierw głęboko nurkują, tak by znaleźć się pod ławicą kryla. Następnie opływają ją wokół, wypuszczając pęcherzyki powietrza. Bąbelki wznoszą się, tworząc wokół skorupiaków cylindryczną ścianę. To powoduje, że kryl nie może się rozpierzchnąć na wszystkie strony. Wieloryb podpływa od dołu z szeroko otwartymi szczękami. Ostatecznie jest to jedyne miejsce, do którego mogą wpłynąć skorupiaki.

Od sukcesu polowania zależy życie wielorybów. Lato i jesień długopłetwce spędzają w pobliżu Alaski. Muszą tam zdobyć tyle pokarmu, by wystarczyło im na kolejne miesiące roku. Zimą udają się na południe, by wydać na świat potomstwo. Podczas długiej migracji i opieki nad młodymi polegają na zapasach zgromadzonych w postaci tłuszczu.

Badania humbaków

Naukowcy przyznają, że wiele morskich ssaków – takich jak wieloryby, morświny czy delfiny – jest bardzo trudnych do badania. W przypadku najnowszych badań naukowcy wykorzystali dwie metody. Tagowali zwierzęta oraz używali zwykłych i podwodnych dronów. Te drugie pozwoliły śledzić, jak wieloryby zachowują się pod wodą.

W ten sposób udało się udokumentować 83 sieci z pęcherzyków, których twórcami były humbaki polujące w samotności. Zaowocowało to dokładną charakterystyką metod polowania używanych przez wieloryby żerujące w pobliżu Alaski. Naukowcy opisali ją w pracy opublikowanej w czasopiśmie naukowym „Royal Society Open Science”.

Hity wielorybów potrafią pokonać ocean. Humbaki oddalone o 14 tys. km śpiewają te same pieśni

Kultura rozprzestrzenia się na gigantyczne odległości nie tylko w społecznościach ludzi. Naukowcy odkryli, że humbaki na całym Południowym Pacyfiku – od wschodnich wybrzeży Australii, pr...

Pojedynczo i w grupie

Tworzenie sieci z pęcherzyków powietrza może być u wielorybów zachowaniem wyuczonym. Nie wszystkie osobniki polują w ten sposób. Często za to łączą siły, jednocześnie wypuszczając bąble i np. tworząc dwie sieci jednak obok drugiej. Widać to na filmie opublikowanym przez naukowców.

– Najbardziej ekscytujące jest to, że humbaki opracowały złożone narzędzia umożliwiające im wykorzystywanie skupisk ofiar, które w innym przypadku byłyby dla nich niedostępne – powiedział Andy Szabo, jeden z autorów artykułu. – Mam nadzieję, że właśnie ta elastyczność behawioralna i pomysłowość dobrze posłużą wielorybom, gdy nasze oceany będą się zmieniać – dodał.

Komercyjne łowienie i zabijanie dwupłetwców jest zakazane od 1985 r. Zwierzęta nie są zagrożone wyginięciem. Jednak liczebność ich populacji znacząco spadła w poprzednim dziesięcioleciu. Jak inni mieszkańcy oceanów długopłetwce będą musiały w przyszłości przystosować się do zmian ich środowiska wywołanych przez zmiany klimatyczne.

Źródła: Royal Society Open Science, University of Hawaiʻi, ScienceAlert.