Zwrot w sprawie Muzeum Ziemi PAN. Placówka ma być częścią Narodowego Muzeum Techniki

W tym artykule:

1. Powody likwidacji Muzeum Ziemi PAN
2. Społecznicy przeciwko likwidacji muzeum
3. Reakcja resortu kultury i władz PAN: muzeum ma stać się częścią Narodowego Muzeum Techniki
4. Historia zbiorów Muzeum Ziemi PAN

W sierpniu mediach pojawiło się informacja, że prezes Polskiej Akademii Nauk zamierza zlikwidować Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk.

Powody likwidacji Muzeum Ziemi PAN

Anna Bracik z Biura ds. Komunikacji i Informacji Naukowej PAN przekazała w oświadczeniu, że Polska Akademia Nauk nie ma możliwości dalszego finansowania Muzeum Ziemi w obecnej formule. – Wynika to z przewidywanych wysokich kosztów renowacji siedziby Muzeum oraz ograniczeń budżetowych Kancelarii PAN, uniemożliwiających kontynuację zatrudniania pracowników placówki – wskazała. Dlatego prezes PAN rozpoczął przygotowania do likwidacji tej placówki.

Takim obrotem spraw zdziwiona była dyrektorka Muzeum Ziemi PAN. – Nie ma uchwały prezydium PAN. Dopiero uchwała rozpocznie ten proces – powiedziała w ubiegłym tygodniu „National Geographic Polska” dyrektorka Muzeum Ziemi PAN, Anna Piontek. Jak poinformowała, decyzja ta została przekazana dyrekcji muzeum i pracownikom przez prezesa PAN w lipcu jako ostateczna.

Społecznicy przeciwko likwidacji muzeum

Po upublicznieniu informacji na temat planów likwidacji muzeum, powstała petycja społeczników. Wyrażono w niej sprzeciw wobec takiego działania.

– Wyrażamy jednoznaczny sprzeciw wobec decyzji Polskiej Akademii Nauk dotyczącej likwidacji Muzeum Ziemi w Warszawie, przeniesienia warszawskich kolekcji geologicznych do Krakowa, zamknięcia zbiorów muzealnych w magazynach, a także pozbawienia dotychczasowej dostępności zabytkowej siedziby Muzeum Ziemi przy Alei Na Skarpie – białego pałacyku Branickich i willi Pniewskiego – napisano.

Reakcja resortu kultury i władz PAN: muzeum ma stać się częścią Narodowego Muzeum Techniki

W poniedziałek przed Muzeum Ziemi PAN odbyła się wspólna konferencja prasowa ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego, dyrektor Muzeum Ziemi PAN Anny Piontek oraz dyrektor Narodowego Muzeum Techniki Mirosława Zientarzewskiego.

– W tej chwili informujemy o wstępnych ustaleniach, dotyczących przejęcia – w formie depozytu – zbiorów Muzeum Ziemi PAN przez Narodowe Muzeum Techniki, a także możliwości wydzierżawienia budynków stanowiących dotychczasowe lokum Muzeum – willi Pniewskiego oraz Białego Pałacyku przez tę instytucję, co jest niezwykle ważne dla zachowania dotychczasowego charakteru instytucji – przekazał szef resortu kultury.

Gliński zauważył, że stworzenie przyrodniczej części Muzeum Techniki wymagać będzie ścisłej współpracy z PAN, w tym przede wszystkim z jej instytutami, które posiadają odpowiednie kolekcje. Dlatego, w celu dopracowania koncepcji funkcjonowania tego obszaru działalności instytucji, minister powołał zespół doradczy. W jego skład wchodzą również przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk.

Dyrektorka Muzeum Ziemi PAN Anna Piontek skomentowała dla „National Geographic Polska" poniedziałkową konferencję. – Mamy więcej pytań niż odpowiedzi. W tym procesie przekształcenia muzeum pojawia się wiele znaków zapytania. Tym, co cieszy, jest to, że zaangażowało się w ten proces ministerstwo odpowiedzialne za dziedzictwo. Jest zatem szansa na przetrwanie muzeum. Nie mówi się w tym momencie o zamknięciu placówki. To jest plus, chociaż Polska Akademia Nauk zapowiada procedowanie porozumienia w formule likwidacji, co wzbudza niepokój – powiedziała. Wyraziła jednocześnie nadzieję, że „niezależnie od tego, co będzie się dziać, Muzeum Ziemi nadal będzie podmiotem w tych dyskusjach, w tym procesie, a nie jedynie przedmiotem ustaleń".

– Niepewność co do losów muzeum pozostaje. Jest jednak światełko w tunelu, skoro jest wola dwóch stron – MKiDN i PAN – by muzeum przetrwało. Myślę, że taka wola jest kluczowa. Z ludzkiego i merytorycznego punktu widzenia mam nadzieję, że przetrwa muzealny zespół i w całości przetrwają również kolekcje muzealne, integrujące w sobie wartości wystawiennicze i naukowe – dodała.

Luwr ma już 230 lat. To najchętniej odwiedzane muzeum świata

230 lat temu, 10 sierpnia 1793 r., otwarto Muzeum Luwr w Paryżu. To najchętniej odwiedzane muzeum świata ugościło w 2022 roku 7,8 mln osób.

Historia zbiorów Muzeum Ziemi PAN

Zbiory, które są w Muzeum Ziemi PAN, zaczęto gromadzić przed II wojną światową. Muzeum posiada olbrzymie kolekcje paleontologiczne i mineralogiczne. Przechowywanych jest w nim ponad 170 tys. obiektów. W muzeum znajduje się m.in. kolekcja minerałów świata ofiarowana przez H. Arctowskiego. Jego imię nosi Polska Stacja Antarktyczna.

Wśród najciekawszych obiektów w muzeum są szczątki słonia leśnego z epoki lodowcowej odkryte w Warszawie i unikatowy zbiór meteorytów. Muzeum powstało w 1948 r. Urzęduje w swojej obecnej siedzibie od 1950 r.

Warto przypomnieć, że mimo apeli w Warszawie wciąż nie powstała instytucja podobna do zagranicznych muzeów historii naturalnej. Kolekcje związane z tą tematyką znajdują się – poza Muzeum Ziemi PAN – także w Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk (w PKiN) oraz w Muzeum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego (ul. Rakowiecka 4).

Źródło: MKiDN.

Nasz ekspert

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.