Skąd wzięły się superkomputery nad Wisłą

W 1973 r. w ówczesnym Instytucie Badań Jądrowych – w wyniku porozumienia ówczesnego pełnomocnika rządu ds. pokojowego wykorzystania energii jądrowej i Krajowego Biura Informatyki – utworzone zostało Środowiskowe Centrum Obliczeniowe (ŚCO) „Cyfronet”. Dwa lata później w amerykańskiej firmie Control Data Corporation (CDC) zakupiono maszynę cyfrową CYBER-73. Ofertę na dostawę tej klasy urządzenia złożyły również IBM oraz brytyjska firma International Computers Limited. Wybór komputera zaproponowanego przez CDC był spowodowany najbardziej odpowiednią do zastosowań naukowych architekturą maszyny, oraz faktem, że urządzenia tej serii używane były w wielu innych ośrodkach naukowo-badawczych (np. w CERN).

Głównym orędownikiem stworzenia polskiego ośrodka komputerowego był
prof. Roman Żelazny, którego bogate kontakty międzynarodowe istotnie dopomogły w przezwyciężeniu obowiązującego wówczas embarga na dostawy nowoczesnego sprzętu obliczeniowego dla krajów komunistycznych. Instalacja służyła przede wszystkim warszawskiemu środowisku naukowemu – dzięki sieci komputerowej Cyfronetu korzystały z niego instytuty Polskiej Akademii Nauk, Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Planowania i Statystyki oraz Uniwersytetu Warszawskiego. W grudniu 1981 r. służby bezpieczeństwa odcięły sieć od Instytutu Badań Jądrowych, nie zdążono również odebrać zapasowych części, które miały do Świerku dotrzeć z CERN.
W 1982 r., w czasie stanu wojennego, rozbito Instytut Badań Jądrowych (IBJ) na Instytut Energii Atomowej (IEA), Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (ICHTJ) oraz Instytut Problemów Jądrowych (IPJ). W wyniku tych działań ŚCO „Cyfronet” stracił samodzielność i został włączony do IEA. W 1991 r. wciąż sprawny, ale naruszony zębem czasu, komputer CYBER-73 został zastąpiony nowocześniejszym modelem Convex C120 (z wektorowym procesorem), który z kolei już w kolejnym roku zamieniono na C3210. Ten ostatni działał do końca 1999 r. Wtedy to złożono w IEA pierwszy w Świerku mały klaster typu Beowulf oparty na serwerach firmy Compaq z nową jak na owe czasy siecią Ethernet 1GB. Podobny, ale większy klaster (faktycznie oparty na niemal tej samej specyfikacji) został nieco później zainstalowany w IPJ. Trwająca do dziś era klastrów wielordzeniowych rozpoczęła się w 2005 r. wraz z wprowadzeniem wielordzeniowych procesorów firm Intel i AMD.