Ósmy Międzynarodowy Kongres Archeologii Bliskiego Wschodu

Kongres jest najbardziej prestiżowym wydarzeniem pośród archeologów Bliskiego Wschodu na świecie, odbywa się co dwa lata w różnych miejscach w Europie i gromadzi badaczy starożytnej Mezopotamii z najważniejszych ośrodków akademickich, instytutów badawczych, muzeów i akademii nauk.

Referaty będą dotyczyły terenów od Egiptu po Uzbekistan i czasów od schyłku paleolitu (10 000 lat p. n. e.) po średniowiecze islamskie (XV wiek n. e.).

Uczestnicy przybędą ze wszystkich kontynentów.
Europa: Austria, Belgia, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rosja, Rumunia, Szwajcaria , Szwecja, Wielka Brytania, Włochy.

Bliski Wschód: Abu Zhabi, Arabia Saudyjska, Armenia, Azerbajdżan, Gruzja, Irak, Iran, Izrael, Jordania, Katar, Kuwejt, Liban, Oman, Palestyna Syria, Turcja, Turkmenistan, Uzbekistan.

Daleki Wschód i Antypody: Japonia, Australia.
Ameryki: Argentyna, Kanada, USA.

Wygłoszonych zostanie 450 referatów w 7 sesjach głównych i 8 warsztatach. Polscy archeolodzy zaprezentują 5 posterów i wygłoszą 27 wykładów.

Najbardziej emocjonująco zapowiadają się sesje Exavations, podczas których zaprezentowane zostaną niepublikowane dotychczas rezultaty wykopalisk. Wszyscy oczekują informacji od misji, które po 20 latach rozpoczęły badania na terenie Iraku. Szczególne zainteresowanie wzbudza wystąpienie prof. Nicolo Marchetti, kierującego misja włosko-turecka pracującą w Karkemisz (Turcja), gdzie podjęto prace po 100 latach przerwy. W sesji zaprezentuje swoje dokonania, pracujący m. in. w Kuwejcie, prof. Piotr Bieliński, którego dokonania zostały ostatnio opublikowane w prestiżowym Science, i który konsekwentnie dąży do rozszerzenia udziału polskiej archeologii w badaniach na Bliskim Wschodzie (Syria, Kuwejt, Oman).

Z warsztatów najbardziej kontrowersyjnie zapowiada się Seven generations after the fall of Akkad, podczas którejspotkają się przeciwnicy i zwolennicy teorii o kryzysie osadniczym w północnej Mezopotamii. Prof. Harvey Weiss, orędownik katastrofy, wielokrotnie publikujący swoje teorie w najbardziej znaczących periodykach naukowych będzie ścierał się z prof. Rafałem Kolińskim, którego projekt badawczy na stanowisku Tell Arbid (Syria) dowiódł iż osadnictwo kwitło na tych terenach i o kryzysie nie może być mowy. Odkrył on imponujący zespół architektury karawanseraju (2150-2000 p. n. e) w znakomitej sekwencji stratygraficznej. Obaj uczeni starannie przygotowują argumenty, a prof. Weiss posunął się nawet do zapewnienie finansowania badań metodą radiowęglową szczątek roślinnych pochodzących z karawanseraju. Rezultaty zostaną ujawnione 2 maja.

Nie mniej kontrowersyjne mogą okazać się też badania tą metodą szczątków z Tell Qaramel (Syria – odkrycie roku 2009 wg. czytelników NG) ujawnione przez prof. Ryszarda Mazurowskiego. Byłoby to ostateczne potwierdzenie, że osada na Qaramel jest najstarszą tego typu na świecie i ostateczne rozstrzygnięcie cichej walki o palmę pierwszeństwa z Göbekli Tepe (Turcja), gdzie prace prowadzi prof. Klaus Schmidt.

Uwagę skupi też wystąpienie dr. Tomasza Waliszewskiego pracującego na stanowisku Jiyeh (Liban), kryjącym ruiny starożytnego Porphyreon – jednego z największych i najbardziej prestiżowych wykopalisk prowadzonych przez polskie misje na terenie Bliskiego Wschodu. Ten najlepszy w tej chwili specjalista od mozaik zaprezentuje się w warsztacie Lebanon.

8 ICAANE zaszczyci swoją obecnością prof. Jean-Claude Margueron, emerytowany już francuski archeolog-architekt, który przez trzydzieści lat odsłaniał pałace królów Mari (Syria), a wykopaliska przejął po legendarnym archeologu André Parrot.

Kolejna sława to prof. Israel Finkelstein, co-director wykopalisk w Megiddo (Izrael), największy autorytet w dziedzinie archeologii biblijnej, obecnie kierującym też projektem finansowanym przez Europejskie Centrum Nauki (2 mln euro), a mającym na celu wdrożenie w archeologii najnowszych metod badawczych proponowanych przez nauki ścisłe. Jednak największą sławę przyniosła mu weryfikacja w terenie treści zamieszczonych w Biblii – a dokładnie popełnionych tam oszustw. Prof. Finkelstein wystąpi w 3 wykładach w warsztacie Iron Age Archaelogy in the Levant.

Prof. Manfred Bietak, kopiący wiele lat w stolicy Hyksosów (Tell el-Dab’a, Egipt) miejscu gdzie stykały się wpływy kultury egipskiej, Lewantu i Egei. Każdy sezon na tym stanowisku zaliczyć można do sensacyjnych i badania prof. Bietaka, obecnie przejęte przez Irene Forster-Müller, miały ogromny wpływ na zrozumienie kulturowych powiązań w XVIII wieku p. n. e. Prof. Bietak poświęci swoje wystąpienie obciętym członkom i głowom na przedstawieniach w pałacu hyksoskim.

Równie wielkie znaczenie mają wykopaliska prof. Paolo Matthiae w Ebli. Zachowało się tam najstarsze archiwum znane w Syrii i, jednocześnie największe archiwum z III tysiąclecia p. n. e., zapisujące język semicki (dialekt eblaicki) - jest więc ważne dla badań nad językiem oraz stosunkami etnicznymi na starożytnym Bliskim Wschodzie. Odkrywca Elbi będzie mówił w sesji poświęconej sztuce High and Low, i wraz ze swoim zespołem zaprezentują serię posterów poświęconych The Chora of Ebla (analizy archeometrycze, geomorfologia okolic Ebli, gliptyka, rolnictwo).

Obiecująco zapowiada się wystąpienie prof. Peter’a Pfälzner, który na swoim koncie ma odkrycie grobów królewskich w Qatna (Syria) choć tym razem poświęci swój wykład pałacom.