Nie siadaj za kółkiem podczas pełni. Ryzyko kolizji z dzikimi zwierzętami rośnie wówczas aż o 50 proc.

1. Co się z nami dzieje w czasie pełni?
2. Czy Księżyc wpływa na kierowców?
3. Co się dzieje ze zwierzętami w czasie pełni?

Czy Księżyc wpływa na ludzi? Mity z różnych kultur oraz podania ludowe odpowiadają na to pytanie twierdząco. Dawniej wierzono, że podczas pełni Księżyca stajemy się bardziej nieobliczalni i skłonni do przemocy.

Współczesna nauka negatywnie zweryfikowała tego rodzaju przypuszczenia. Przez długi czas naukowcy sceptycznie podchodzili do wszystkich teorii wskazujących, że podczas określonych faz Księżyca – na przykład w czasie pełni albo nowiu – coś szczególnego dzieje się z naszym zachowaniem. Policzyli, że w czasie pełni ludzie wcale nie szukają częściej pomocy psychologicznej niż w pozostałe dni. Kiedy zwrócona w stronę Ziemi połówka Księżyca jest całkowicie oświetlona, nie zwiększa się również liczba popełnionych morderstw.

Co się z nami dzieje w czasie pełni?

Jednak nowsze badania nieco zmieniły naukową ocenę wpływu, jaki Księżyc wywiera na ludzi. Sugerują one, że takie oddziaływanie istnieje. Jednak jest o wiele bardziej subtelne, niż wcześniej przypuszczano.

Z fazami Księżyca związany jest np. nasz sen: gdy Księżyc zbliża się do pełni, kładziemy się spać 40 minut później. Efekt zaobserwowano zarówno u rdzennej ludności Argentyny, która obywa się bez światła elektrycznego, jak i u studentów Uniwersytetu Waszyngtońskiego w Seattle. Co ciekawe, niektórzy z uczestników tego badania spali krócej również w czasie nowiu.

W innych badaniach wykazano z kolei, że fazy Księżyca mają wpływ na zmianę nastroju u osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Oraz że u niektórych kobiet z fazami Księżyca synchronizuje się cykl menstruacyjny. To o tyle łatwe, że ich długość jest podobna: miesiąc synodyczny (księżycowy) trwa 29,5 dnia, cykl menstruacyjny – najczęściej 28 dni.

Czy Księżyc wpływa na kierowców?

Oddzielną grupę badań stanowią te, w których naukowcy analizują, co w czasie różnych faz Księżyca dzieje się z kierowcami. Czy w czasie pełni albo nowiu jest więcej wypadków? Kilka lat temu policzono, że w tym okresie dochodzi do większej liczby śmiertelnych wypadków z udziałem motocyklistów. Z kolei w najnowszym numerze czasopisma naukowego „Transportation Research Part D” ukazała się praca, według której w czasie pełni na drogach częściej dochodzi do kolizji z dzikimi zwierzętami.

Wykazali to naukowcy z Texas A&M University stosunkowo prostą metodą. Wpierw zebrali dane o wszystkich nocnych wypadkach z udziałem dzikich zwierząt, do jakich doszło w ciągu 10 lat w amerykańskim stanie Teksas. Następnie sprawdzili, które z nocy przypadały na jaką fazę Księżyca. Badaczy szczególnie interesowała pełnia.

Związek między pełnią a wypadkami okazał się bardzo wyraźny. W tym okresie liczba kolizji rosła średnio aż o 45,8 proc. Potwierdziło to wnioski z podobnych badań przeprowadzonych wcześniej w Hiszpanii, Kanadzie i na Litwie. Tam również zaobserwowano taki sam trend.

Co się dzieje ze zwierzętami w czasie pełni?

Jaka jest jego przyczyna? Na razie nie ma na to pytanie stuprocentowo pewnej odpowiedzi. Nie ma wątpliwości, że prowadząc nocą, kierowcy są najczęściej bardziej zmęczeni. Z kolei w czasie pełni zwierzęta są bardziej aktywne. Niestety, w opisywanym badaniu nie sprawdzono, z jakimi gatunkami najczęściej zderzali się kierowcy.

Co do tego, że Księżyc wpływa na zwierzęta (a także rośliny) od dawna nie ma wątpliwości. Odbijane przez Księżyc światło pomaga niektórym skorupiakom i chrząszczom w orientacji w terenie i nawigacji. Tarło koralowców z Wielkiej Rafy Koralowej odbywa się każdego roku między październikiem a grudniem zawsze tuż po pełni. Z kolei petrele wulkaniczne (Pterodroma baraui) – zagrożone wyginięciem ptaki morskie – na lęgowisko na wyspie Réunion na Oceanie Indyjskim przylatują podczas pełni. Można podejrzewać, że używają światła Księżyca do synchronizowania swoich migracji.

Źródła: phys.org, Transportation Research Part D, National Geographic.