Naukowcy trafili na cztery nowe gatunki w głębi Pacyfiku

Ta krawędź tektoniczna w strefie rozłamu Grzbietu Wschodniopacyficznego znajduje się między równoleżnikiem 10°N a równikiem, i obejmuje obszar 4,5 mln km kwadratowych. Uważana jest za jeden z najbardziej bogatych w cenne metale i minerały obszarów dna morskiego.

Jak pokazuje Andrew Gooday z brytyjskiego Narodowego Centrum Oceanografii, stare skały nie są jedyną ciekawą rzeczą, którą można znaleźć na głębokościach ponad 5 km. W nowym badaniu podpisanym m.in. jego nazwiskiem żyje dużo nieznanych nauce stworzeń. Kilka udało się im opisać.

Zdjęcie: Abyssalia sphaeric, CC BY 4.0 / European Journal of Protistology

Wszystkie należą do grupy organizmów zwanych xenophyophorea. Żyją na różnych głębokościach, nawet do 10,6 km, ale zwykle w podwodnych kanionach i wokół wzgórz czy gór głębinowych. Choć są widoczne gołym okiem, są to pojedyncze (choć mające wiele jąder) komórki. Czyni je to jednymi z największych komórek żywych w całym świecie biologicznym.

- Te cztery nowe gatunki i dwa nowe rodzaje zwiększyły ogólną listę znanych xenophyophorea żyjących w strefie CCZ do 17, czyli 22 proc. wszystkich znanych na świecie. Wiele nadal czeka na odkrycie. CCZ aż się od nich roi – przekonuje Gooday.

Spośród nowości wyróżnia się nowy rodzaj nazwany Abyssalia na cześć otchłani (ang. abyss), do której na pokładzie pojazdu RV Kilo Moana dotarła ekspedycja badawcza w 2018 roku. Znaleziono wówczas dwa nowe gatunki tego rodzaju, A. foliformis oraz A. sphaerica.

Zdjęcie: Moanammina semicircularis, Jennifer Durdan and Craig Smith / DeepCCZ Project

- Oba pokryte są rodzajem pancerza z gąbek. A. sphaerica jest niemal idealną kulką, przypominającą nieco kształtem zgnieciony dmuchawiec. Z kolei A. foliformis wygląda trochę bardziej jak liść. Drugi zidentyfikowany rodzaj, Moanammina, swoją nazwę czerpie od słowa moana, co w grupie języków polinezyjskich oznacza ocean – wyjaśniają badacze.

Jeden z nowoodkrytych gatunków należących do rodzaju Moanammina, Moanammina semicircularis, ma gąbczastą skorupę przypominającą wiatrak. Z kolei opisany po raz pierwszy gatunek Psammina tenuis (rodzaj Psammina) ma bardzo delikatną, przypominającą talerz skorupę z gąbek.

Był jeszcze jeden niezwykły xenophyophor wyglądający jak kulka błota, ale zanim zdołano go dobrze zbadać, dosłownie rozpadł się kompletnie tracąc pierwotną strukturę. – Dobrze oddaje to delikatną naturę tego niedostępnego ekosystemu – zwraca uwagę Science Alert.

Zdjęcie: CC BY 4.0 / European Journal of Protistology

- Te stworzenia są wszędzie na dnie, mają różne kształty i rozmiary. Ewidentnie są to bardzo ważne elementy bogatej społeczności strefy CCZ. Zapewniają miejsce do życia i są źródłem pokarmu dla wielu innych organizmów. Musimy dużo nauczyć się o tym miejscu zanim pozwolimy górnikom na odwierty w dnie - tłumaczy Craig Smith z University of Hawai'i Mānoa.

Jan Sochaczewski