Kampania społeczna „Planuję długie życie”. Badaj piersi i żyj
Na raka piersi zachoruje co 8 kobieta. Dzięki dobrym nawykom może on być wcześnie wykryty i skutecznie leczony, gdy nie ma jeszcze objawów choroby. Opowiada dr n. med. Katarzyna Pogoda z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
Jakie znaczenie ma wczesne wykrycie raka piersi?
dr n. med. Katarzyna Pogoda: Ogromne. Zwiększa szanse na wyleczenie, czyli na brak nawrotu choroby. Wpływa również na zakres metod leczenia. Jeżeli choroba jest wykryta na wczesnym etapie, to lekarz może stosować mniej agresywne metody. Wtedy nie musimy usuwać piersi (wykonywać mastektomii). Często nie trzeba stosować chemioterapii, bo mały nowotwór tego nie wymaga, chyba że mamy do czynienia z bardziej agresywnym typem raka piersi. Badanie, które wykrywa tak małe zmiany, że nie wyczuwa się ich samemu, to mammografia.
Na czym polega mammografia? Kiedy można bezpłatnie wykonać to badanie?
dr n. med. Katarzyna Pogoda: Mammografia jest badaniem profilaktycznym, które za pomocą promieni Roentgena sprawdza, czy w piersi są zmiany sugerujące nowotwór. Czyli, mówiąc potocznie, piersi są prześwietlane i radiolog sprawdza, czy jest w nich coś podejrzanego. Jest to badanie przesiewowe, które co 2 lata mogą bezpłatnie wykonać kobiety między 50 a 69 rokiem życia.
Nie trzeba mieć skierowania. Wystarczy dowód osobisty. Zgłaszamy się do ośrodków, które przeprowadzają te badania – ich lista jest na stronie internetowej każdego oddziału NFZ. Można też o to zapytać swojego lekarza rodzinnego.
Od 1 listopada 2023 r. z bezpłatnej mammografii mogą skorzystać kobiety między 45 a 74 rokiem życia.
Jak prawidłowo badać piersi samodzielnie?
dr n. med. Katarzyna Pogoda: Samobadanie piersi należy robić raz w miesiącu. Ten nawyk warto wprowadzić jak najwcześniej, najlepiej już po ukończeniu 20 lat. Zaczynamy od obserwacji. Stajemy przed lustrem, opierając dłonie na biodrach, i patrzymy, czy nasze piersi się nie zmieniły. Czy nie widać jakichś dołków, zagłębień, zmiany koloru piersi, jak np. zaczerwienienie czy skórka pomarańczy. Masujemy jedną pierś, a następnie drugą. Wykonujemy okrężne ruchy od zewnętrznej strony piersi w stronę brodawki. Na końcu sprawdzamy doły pachowe, czy nie ma tam zgrubień, powiększenia węzłów chłonnych. Przychodzą do nas panie, które wykryły sobie zmiany tak subtelne – widać, że to naprawdę działa.
Czy poza wykryciem guzków w trakcie badania są jeszcze inne objawy, które mogą niepokoić?
dr n. med. Katarzyna Pogoda: Rak piersi najczęściej nie boli. Pojawia się zgrubienie, które rośnie z czasem. Niektóre panie mówią, że czekały pół roku, bo myślały, że może to nic podejrzanego. Nie czekajmy. Jeżeli cokolwiek wykryjemy, trzeba szybko udać się do lekarza, zrobić badania i zobaczyć, co się dzieje.
Ważny jest także wywiad w rodzinie. Czy były zachorowania na raka piersi i raka jajnika, czy nie. Jeżeli takie sytuacje były, to wtedy wskazana jest większa ostrożność.
Warto zapytać mamę czy ciocię, kiedy ostatnio były na mammografii, zadbać o zdrowie najbliższych osób.
Chcesz wiedzieć więcej, szukasz informacji na temat bezpłatnych badań?
Wejdź na planujedlugiezycie.pl lub zadzwoń na bezpłatną infolinię 800 190 590*.
*Infolinia jest czynna 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
Kampania społeczna „Planuję długie życie” realizowana w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030, finansowana ze środków Ministra Zdrowia.