Jak będą wyglądały miasta przyszłości? Pierwsze z nich zostały już zamieszkane
Miasta przyszłości od dekad rozpalają wyobraźnię nie tylko futurologów. Czy rzeczywiście będziemy latać do pracy samochodami? A może najpierw należy rozwiązać przyziemne problemy miejskiej rzeczywistości? Najnowsza rozmowa Big Ideas rzuca nowe światło na przyszłość metropolii w Polsce i na świecie.
Spis treści:
Rozmowy o przyszłości nie są łatwe. Postęp zaskoczył nas już nie raz i nie dwa. Wystarczy spojrzeć na to, jak w drugiej połowie XX w. opinia publiczna i dzieła kultury popularnej przedstawiały wizje miast przyszłości. Metropolie miały być w pełni zrobotyzowane, ze szklanymi wieżowcami (to w przypadku niektórych miast, także w Polsce, się sprawdziło) i z latającymi pojazdami. Jak wiadomo, współcześnie miasta wyglądają nieco inaczej. W dodatku borykają się z problemami, jakich wcześniej nie przewidywano.
Jak będą wyglądały miasta przyszłości?
Jedną z bolączek mieszkańców miast jest niewystarczająca infrastruktura i nierówny dostęp do komunikacji miejskiej. Właśnie dlatego bardzo często przy szukaniu nowego mieszkania ważniejsze od odległości do centrum może być skomunikowanie z innymi dzielnicami miasta. Kolejny problem rozpatrywany w kategoriach wyzwań to niewystarczające tereny zielone. Łąki czy skwerki pełnią funkcją nie tylko estetyczną. Dają również cień, schładzają otoczenie – co w obliczu coraz częstszych fal upałów jest bardzo istotne – oraz są domem dla pożytecznych owadów, w tym np. trzmieli czy pszczół.
I to właśnie miejska rzeczywistość trzeciej dekady XXI w. stała się punktem wyjścia do rozmowy o miastach przyszłości. Debata odbyła się w ramach urodzinowego cyklu National Geographic Polska. Redaktor Mateusz Łysiak zapytał o możliwe kierunki rozwoju miast w Polsce i na świecie dziennikarza Maxa Suskiego oraz Marcina Skrzypka, animatora kultury i partycypacji społecznej.
Inteligentne miasta, czyli jakie?
Przykładem miast przyszłości są tzw. smart cities (inteligentne miasta). To aglomeracje, które wykorzystują zaawansowane technologie, aby poprawić jakość życia mieszkańców, zoptymalizować zarządzanie zasobami oraz uczynić miasta bardziej ekologicznymi i efektywnymi. Kluczowym aspektem smart cities jest integracja infrastruktury z technologiami informacyjnymi, co pozwala na gromadzenie i analizę danych w czasie rzeczywistym. Dzięki temu władze miejskie mogą podejmować lepsze decyzje w zakresie transportu, energetyki, ochrony środowiska czy planowania przestrzennego.
Oprócz efektywności, równie ważnym elementem idei smart city jest zrównoważony rozwój. Miasta te dążą do ograniczenia emisji CO2, minimalizacji zużycia wody oraz poprawy zarządzania odpadami. Przykłady działań obejmują stosowanie odnawialnych źródeł energii, budowę zielonych przestrzeni miejskich oraz inwestycje w publiczny transport elektryczny.
Przykładem smart city ma być np. japońskie Woven City, eksperymentalne miasto, w którym testowane będą najnowsze technologie, takie jak autonomiczne pojazdy i sztuczna inteligencja. To także w pełni zrównoważony projekt zasilany energią odnawialną. Inny przykład to Belmont. Planowane miasto w Arizonie, finansowane przez Billa Gatesa, jest projektowane z myślą o pełnej integracji nowoczesnych technologii, takich jak autonomiczne pojazdy, inteligentne sieci energetyczne i szybkie łącza internetowe.
Pierwsze miasta przyszłości
W wielu częściach świata powstają już miasta przyszłości. Oto kilka przykładów najbardziej innowacyjnych projektów, które wyznaczają kierunki rozwoju miejskich metropolii.
- Neom, budowane na północnym zachodzie Arabii Saudyjskiej, to jeden z najbardziej ambitnych projektów miejskich w historii. Miasto ma być zasilane w 100% energią odnawialną, a jego konstrukcja skupia się na maksymalnej efektywności i zrównoważonym rozwoju. Sercem Neom ma być długi na 170 km pas miejski, w którym nie będzie samochodów ani dróg. Mieszkańcy będą mogli przemieszczać się pieszo, a transport odbywać się będzie podziemnymi tunelami. Projekt zakłada pełną integrację z naturą oraz ultranowoczesne technologie, jak sztuczna inteligencja i systemy autonomiczne. Zakończenie pierwszej fazy budowy planowane jest na 2030 rok.
- Songdo to miasto, które już działa jako jedno z pierwszych na świecie inteligentnych miast. Zbudowane od podstaw na sztucznie usypanym terenie nad Morzem Żółtym, Songdo integruje technologię z każdym aspektem codziennego życia. Całe miasto zostało zaprojektowane z myślą o minimalizowaniu emisji dwutlenku węgla. Dzięki sieci czujników oraz kamer, systemy zarządzania ruchem, energią i odpadami są optymalizowane w czasie rzeczywistym. Budynki posiadają inteligentne systemy energetyczne, a transport publiczny jest zasilany energią elektryczną. Ciekawostką jest to, że systemy Songdo obejmują także zautomatyzowane zarządzanie odpadami – wszystkie śmieci są transportowane podziemnymi kanałami bez udziału ciężarówek.
- Masdar City, położone na obrzeżach Abu Dhabi, to jedno z najbardziej zaawansowanych miast na świecie pod względem zrównoważonego rozwoju. Zaprojektowane jako miasto neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla, Masdar opiera się na energii słonecznej i innych odnawialnych źródłach energii. Infrastruktura miasta została zaprojektowana tak, aby zużywać jak najmniej energii, a budynki są optymalizowane pod kątem efektywności energetycznej, na przykład poprzez naturalne chłodzenie i odpowiednie ułożenie względem słońca. Dodatkowo Masdar ma ograniczyć do minimum ruch samochodowy, wprowadzając elektryczne pojazdy autonomiczne i efektywny transport publiczny.
Całą rozmową z ekspertami o miastach przyszłości zobaczysz na kanale Poza Horyzontem na YouTube.