1/2015
Numer pod znakiem jedynki
Kiedyś pierwsze jest wszystko – pierwszy dzień w szkole, praca, pierwsza podróż za granicę, pierwsza prawdziwa porażka i sukces, pierwsza miłość. Pierwsze dziecko i potem oczekiwanie rodziców na bezcenne chwile – pierwszy oddech, pierwszy uśmiech, pierwszy ząb i pierwszy krok. Dlaczego tak bardzo pamiętamy i celebrujemy wszystko, co pierwsze?
Bo jest niepowtarzalne, jedyne, w pewnym sensie najważniejsze – często kształtuje nas na resztę życia. Pytania o rzeczy pierwsze można jednak odnieść nie tylko do jednostek, ale też historii całego ludzkiego gatunku. Kim był pierwszy człowiek, jak zaczął myśleć, organizować swoje otoczenie? Kiedy i kto był pierwszy w danej dziedzinie? Chyba wszystkich nas bardzo poruszają opowieści pierwszych zdobywców Everestu czy tych, którzy zeszli na dno Rowu Mariańskiego. Stworzyliśmy więc księgę rzeczy pierwszych.
Na stronach tego wydania mamy pierwszych artystów na świecie (naukowcy nie są zgodni, kim byli, ale wiadomo, że człowiek wyrażał się poprzez sztukę już dziesiątki tysięcy lat temu) i Lagos – pierwsze (ze względu na wielkość i dynamizm) miasto Afryki. Jest pierwsze spojrzenie na kosmiczną ciemną materię i energię oraz zdumiewający rozwój mózgu w pierwszym roku życia człowieka. A także bielik – pierwszy, bo herbowy ptak Polski i Ameryki oraz, dość przewrotnie, wspomnienie o pierwszym sekretarzu Edwardzie Gierku. Po prostu świętujemy pierwsze wydanie National Geographic w tym Nowym Roku.
Martyna Wojciechowska
EDYTORIAL
OBLICZA ZIEMI
SKANER
Przełomy cywilizacji, Wulkaniczna geotermia, Pangea, Prawko już nie tak cenne, Pingwin z in vitro, Instynkt pierwotny
EUREKA
Pilot do telewizora
PIERWSI ARTYŚCI
Licząca dziesiątki tysięcy lat sztuka odnajdowana na ścianach jaskiń pokazuje moment przełomu, w którym zaczęliśmy wymykać się ze świata zwierząt. (Tekst Chip Walter, zdjęcia Stephen Alvarez)
PIERWSZY ROK ŻYCIA
Niemowlęcy mózg gwałtownie się w tym czasie rozwija i uczy komunikować ze światem. Okazuje się, że kluczowa dla jego architektury jest... miłość. (Tekst Yudhijit Bhattacharjee, zdjęcia Lynn Johnson)
LAGOS
Wciąż jeszcze biedna, ale kipiąca przedsiębiorczością największa metropolia Afryki. MiIiony jej mieszkańców napędzają boom, jakiego kontynent nie widział. (Tekst Robert Draper, zdjęcia Robin Hammond)
SPOJRZENIE NA WSZECHŚWIAT
Kosmos, który możemy zobaczyć, to ledwie część jego masy. Jest jeszcze niewidzialna ciemna materia, która ma nań przemożny wpływ. (Tekst Timothy Ferris, zdjęcia Robert Clark)
SEKRETARZ NR 1
Towarzysz Edward Gierek budzi ambiwalentne uczucia. Komunistyczny aparatczyk, który dał Polakom namiastkę konsumpcyjnego stylu życia. Dlaczego jego rządy skończyły się katastrofą?(Tekst Maciej Nikodemski)
PIERWSZY PTAK RP I USA
To oczywiście orzeł. Na godła trafił zapewne z powodu swoich imponujących rozmiarów oraz pewności siebie widocznej w konstrukcji gniazd. (Tekst Adam Robiński i Klaus Nigge, zdjęcia Klaus Nigge)
PIERWSI AMERYKANIE (Tylko dla prenumeratorów)
Przyszli z Azji czy przypłynęli? A jeśli tak, to kiedy? I dlaczego dzisiejsi rdzenni mieszkańcy kontynentu tak się różnią od „pierwszego desantu”? Ten temat kryje wiele zagadek. (Tekst Glenn Hodges)
| POWIĘKSZENIE