6/2012
Kleopatra pięknością nie była. Miała haczykowaty nos, grubą szyję i raczej nie na urodzie cielesnej, ale na walorach intelektualnych opierała swoją atrakcyjność dla płci przeciwnej. Adolf Hitler mierzył zaledwie 165 cm i tylko dzięki umiejętnościom ówczesnych fotografów i filmowców wielu żywi przekonanie, że był rosłym mężczyzną (dla celów propagandowych – wręcz musiał być!). W bitwie pod Grunwaldem brały udział dzieciaki – chłopcy, którzy mieli po 13 czy 15 lat, a nie – jak zwykliśmy sądzić i jak przedstawił to Matejko na swoim obrazie – rycerze w kwiecie wieku. Historia ma bowiem to do siebie, że czasem wydaje się nam inna, niż była w rzeczywistości. Teraz, dzięki nowym możliwościom technicznym, naukowcy ujawniają szczegóły dotyczące choćby wyglądu niektórych zabytków. Jesteśmy bowiem przekonani, że wszystkie rzeźby z czasów starożytnej Grecji były śnieżnobiałe, piramidy Majów miały beżowo-brązowo-bure tajemnicze kolory, a wojownicy terakotowej armii zostali stworzeni w odcieniach dostojnych szarości, prawda? Nic bardziej mylnego. Barwy starożytnej rzeczywistości mogłyby się nam dziś wydawać jarmarczne i kiczowate. Polecam Wam zatem lekturę artykułu ze strony 52, w którym na nowo malujemy historię. I tylko trochę jestem rozczarowana, że terakotowa armia, którą, na własne oczy widziałam w Chinach w Xi’an, nie była taka, jak mi się wydawało, że jest.
Edytorial
Skaner popularnonaukowy
Wywiad z Jarosławem Kulbatem o wpływie społecznym. Jak skłonić innych, by zachowywali się zgodnie z naszymi oczekiwaniami? I jak nie ulegać manipulacji?
Rozmawia Paulina Szczucińska
Terakotowa armia
Pierwszy cesarz Chin tysiące wojowników z terakoty uzbroił w prawdziwą broń i ustawił w szyku w swym monstrualnym grobowcu. Przedarcie się przez ich szyki zajmie archeologom stulecie. Co ciekawe, armia na życie wieczne nie była okryta żałobą, ale mieniła się barwami.
Tekst Brook Larmer
Zdjęcia O. Louis Mazzatenta
Hongkong
Las mieszkalnych wieżowców między górami a morzem długo był symbolem azjatyckiego kapitalizmu, ale też siedliskiem rozpusty, korupcji, mafii. Dziś Chiny, które przejęły enklawę, pozbyły się kompleksów ubogiego krewnego: to one gwarantują jej prosperity.
Tekst Michael Paterniti
Zdjęcia Mark Leong
Psy rasowe
Niezwykłą różnorodność psich ras człowiek stworzył w ciągu kilkuset lat. Zdumiewające, że odpowiada za nią garstka „genetycznych przełączników”. Jamnika od dobermana dzieli tylko kilka genów.
Tekst Evan Ratliff
Zdjęcia Robert Clark
Maroni
Nie wszyscy czarni niewolnicy pędzeni do pracy na brazylijskich plantacjach godzili się z losem. Wielu uciekało do puszczy, gdzie zakładali odcięte od cywilizacji osady i kształtowali krajobraz Amazonii, prowadząc naturalną gospodarkę. Świat o nich zapomniał. Do czasu, gdy ujawnili się, walcząc o prawo do swoich ziem.
Tekst Charles C. Mann i Susanna Hecht; Zdjęcia Tyrone Turner
Sokotra
Kadzidlana wyspa broniona przez mityczne węże, leżąca z dala od centrów cywilizacji, długo pozostawała na uboczu dziejów. Właśnie dlatego przetrwało na niej niezwykłe bogactwo endemitów – prawdziwych botanicznych dziwolągów.
Tekst Mel White Zdjęcia Mark W. Moffett i Michael Melford
Tylko dla prenumeratorów:
Morza Arabii
Świat arabski to nie tylko karawany wielbłądów, ale też wspaniałe tradycje morskie. Z pustyniami Arabii sąsiaduje bogate królestwo morskiego życia, którego wagę mieszkańcy tamtejszych krajów zaczynają doceniać.
Tekst Harry Katz
Zdjęcia Richard Barnes