5/2012
Kobieta z Koroną HimalajówGerlinde Kaltenbrunner jest jednym z najwybitniejszych himalaistów na świecie. I celowo używam tu uniwersalnego rodzaju męskiego, bo akurat ona zasługuje na obecność w statystykach ogólnych, a nie kobiecych. Artykuł o wyprawie na Okrutną Górę, jak mówią o K2 wspinacze, jest przede wszystkim historią życia Gerlinde i opowieścią o drodze, która doprowadziła ją na ten i pozostałe najwyższe szczyty Ziemi. Czytałam go z zapartym tchem, zupełnie jakbym sama była ?na wysokości 8000 m i próbowała wciągnąć do płuc rozrzedzone powietrze... Zdobyć Koronę Himalajów, czyli wszystkie ?14 ośmiotysięczników, to wyczyn, którym do tej pory może się poszczycić zaledwie 23 wspinaczy. (Dla porównania – w kosmosie było około 600 ludzi). Zrobić to samo, ale bez wsparcia tlenem z butli, to już absolutne mistrzostwo świata. Gerlinde jest 12. osobą, której się to udało. I pierwszą kobietą.Kiedy podałam jej na powitanie dłoń, byłam zaskoczona jej filigranową posturą, ale też silnym, niemal męskim uściskiem. Jest tak skromna, że aż trudno uwierzyć, jakie ma na swoim koncie osiągnięcia. Po powrocie z wyprawy na K2 w 2011 r. Darek Załuski powiedział mi: „Nie nadążałem za nią, jest niebywale mocna”. Ja z Darkiem wspinałam się na Mount Everest w 2006 r. i wiem, że nie należy do słabych wspinaczy. Tym razem jednak podkreślał, że nie miał siły torować drogi w głębokim śniegu i to ona, niższa od niego o dwie głowy kobietka, parła do przodu i wyznaczała tempo. „Gerlinde wciąż się doskonali. Potrafi wstać od stołu w połowie spotkania, przeprosić i pójść biegać, bo taki ?miała na dziś plan treningowy” – dodał z podziwem. K2 to bardzo trudna góra. Ludzka stopa nie stanęła na niej od 2008 r., choć wielu próbowało. Dla mnie ta wyprawa jest podwójnym sukcesem. Po pierwsze, Gerlinde przesunęła granicę kobiecych możliwości, a po drugie, po 16 latach przerwy, na szczycie znów stanął Polak. O tym wszystkim możecie przeczytać na stronie 100. Polecam!
SPIS TREŚCI:
Edytorial
Skaner popularnonaukowy
Skaner historia: Brud
Wywiad z Wiktorem Osiatyńskim – m.in. o tym, dlaczego globalizacja zagraża prawom człowieka i jak kwestia tortur sprowadza do właściwego wymiaru problem kulturowego relatywizmu. Rozmawia Danuta Śmierzchalska
Maski - W afrykańskich kulturach maska ma potężną moc transformacji człowieka i przenoszenia go w inny wymiar. A przy tym jest materialnym dowodem jego niezwykłej kreatywności. Zdjęcia Phyllis Galembo
Lucha libre - Meksykańska odmiana wrestlingu sama też wykształciła mnóstwo odmian – walki kobiet, karłów, homoseksualistów. Więcej w tym cyrku niż konfrontacji, ale też mnóstwo emocji i uwielbienia dla zawodników. Tekst Dorota Chojnowska; Zdjęcia Tomasz Gudzowaty
Co ma wspólnego nasza ręka ze skrzydłem nietoperza i nogą słonia? W zasadzie... wszystko. Ogromne z pozoru różnice z pewnego punktu widzenia są bowiem absolutnie drugorzędne. Tekst Carl Zimmer Ilustracje Brian Christie
Egipt po rewolucji - 80 mln Egipcjan tłoczy się na wąskim pasie ziemi na brzegach Nilu. Podróż wzdłuż rzeki jest zatem wędrówką przez wszystkie klasy i grupy społeczne kraju, który jak ognia boi się destabilizacji. Tekst Jeffrey Bartholet; Zdjęcia Alex Majoli
Góra Gór - K2 – najtrudniejsza do zdobycia, okrutna góra tym razem nie zażądała ofiar. Dla Gerlinde Kaltenbrunner był to 14. ośmiotysięcznik, na który wspięła się bez tlenu!
Tekst Chip Brown; Zdjęcia Tommy Heinrich
Wirtuoz - Kusogorzyk jest uzdolniony jak żaden inny ptaszek w jego liczącej dziesiątki gatunków rodzinie. Tylko on bowiem potrafi śpiewać za pomocą... upierzenia.
Tekst Dan Koepel; Zdjęcia Tim Laman
Tylko dla prenumeratorów: Wojna secesyjna - W czasie amerykańskiej wojny domowej fotografia jeszcze raczkowała. Ówczesnymi „fotoreporterami” byli rysownicy. Pokazujemy ich prace, a także zdjęcia rekonstrukcji bitew wykonane archaicznymi metodami. Tekst Harry Katz; Zdjęcia Richard Barnes