„Połączyły się dwa krańce świata”. Była astronautka zanurkowała w Rowie Mariańskim
Była astronautka i geolożka NASA, Kathy Sullivan, stała się pierwszą kobietą, która zanurkowała w głębinach Rowu Mariańskiego – najgłębszego znanego rowu oceanicznego na świecie. Po wypłynięciu na powierzchnię połączyła się z ISS. Tak połączyły się dwa najdalsze krańce świata dostępne człowiekowi.
- Katarzyna Grzelak
Dr Kathy Sullivan znana jest jako weteranka lotów kosmicznych. W 1984 roku jako pierwsza kobieta w historii wzięła udział w kosmicznym spacerze na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Z wiekiem miłość do wielkich przygód nie minęła. 68-letnia była astronautka wzięła udział w wyprawie do Głębi Challengera – najgłębiej położonej części Rowu Mariańskiego i jednocześnie najgłębszego zbadanego miejsca na Ziemi.
Na pokładzie kapsuły podwodnej DSV Limiting Factor (LF) Sullivan zanurkowała na głębokość 11 tysięcy metrów, aby podziwiać życie w najniższych warstwach oceanicznej głębiny. W niedzielę 7 czerwca Sullivan pomyślnie wypłynęła na powierzchnie. Po bezpiecznym powrocie do statku macierzystego Sullivan i jej pilot Victor Vescovo wykonali telefon do ISS.
Tym jednym telefonem uczcili nietypowe połączenie – najwyższego i najniższego miejsca na świecie dostępnego człowiekowi. ISS znajduje się na orbicie niskiej Ziemi na wysokości ponad 400 km, podczas gdy LF działa na głębokości prawie 11 km pod powierzchnią oceanu. ISS działa w środowisku o zerowym ciśnieniu w próżni kosmicznej, podczas gdy LF doświadcza równowartości 2200 ton nacisku.
Dr Sullivan przyznała, że był to dla niej wyjątkowy dzień, kiedy jako oceanografka i astronautka mogła podziwiać „księżycowy krajobraz” Głebi Challengera, a później porównać obserwacje, wrażenia i doświadczeniami z kolegami z ISS.
Sullivan została ósmą osobą, która dotarła do dna Głębi Challengera. Pierwszymi śmiałkami Don Walsh i Jacques Picard w 1960 roku, a wśród innych odważnych znalazł się także reżyser filmowy James Cameron.
Księżycowy krajobraz na dnie
Prywatna badawcza kapsuła podwodna LF, zbudowana przez firmę Triton Submarines z Florydy, jest pierwszym pojazdem w historii, który wielokrotnie trafiał w najgłębsze zakątki oceanu. Zespół na pokładzie statku DSSV Pressure Drop wróci do portu na wyspie Guam 15 czerwca.
Wyprawa odbyła się w ramach projektu badawczego EYOS Expeditions. – To najbardziej ekskluzywny cel na Ziemi. Więcej osób przebywałao na Księżycu niż na dnie oceanu – powiedział o nurkowaniu w głębi Rob McCallum, lider wyprawy.
Podkreślił historyczne znaczenie niedzielnego wydarzenia. – Zadziwiające było nawiązanie rozmowy między dwoma „statkami kosmicznymi” – jednym działającym jako platforma do badań w kosmosie, drugim pojazdem eksploracyjnym „przestrzeni wewnętrznej”. Dwie grupy ludzi używają najnowocześniejszych technologii do odkrywania zewnętrznych krańców naszego świata – skomentował.
Najniżej położona torebka foliowa
Victor Vescovo – pilot Sullivan – sam także nurkował w Głębi Challengera w maju ubiegłego roku w ramach wyprawy Five Deeps. W ciągu siedmiu dni Vescovo, inwestor na niepublicznym rynku kapitałowym i były oficer marynarki wojennej, dokonał pięciu nurkowań w obrębie Rowu Mariańskiego.
Oprócz trzech nowych gatunków morskich zwierząt, Vescovo i jego zespół znaleźli plastikową torbę i opakowanie cukierków, ustanawiając przy tym rekord najgłębszego nurkowania solo na łodzi podwodnej.
Na takich głębokościach, charakteryzujących się ogromnym ciśnieniem, ekstremalną ciemnością i temperaturami bliskimi zera, mogą przetrwać tylko wyspecjalizowane mikroorganizmy.
Katarzyna Grzelak