Łazik Perseverance znalazł na Marsie związki organiczne. Czy to dowód na istnienie marsjańskiego życia?

W tym artykule:

1. Łazik Perseverance pracuje w kraterze Jezero
2. Ślady związków organicznych w marsjańskich skałach
3. Związki organiczne z Marsa będą badane na Ziemi
4. Na Czerwonej Planecie znaleziono zielone kryształy

Należący do NASA ciężki łazik Perseverance jest w trakcie swojej drugiej kampanii naukowej. Zbiera próbki rdzeni skalnych na obszarze od dawna uważanym przez naukowców za najlepsze miejsce, w jakim należałoby szukać śladów ewentualnego życia mikrobiologicznego na Marsie. Łazik zebrał cztery próbki z dawnej delty rzeki w kraterze Jezero na Czerwonej Planecie. Dzięki temu całkowita liczba pobranych próbek zwiększyła się do 12.

Łazik Perseverance pracuje w kraterze Jezero

– Wybraliśmy krater Jezero, ponieważ uważaliśmy, że daje nam on największą szansę na dostarczenie naukowo cennych próbek. Teraz mamy już pewność, że była to trafna decyzja – powiedział Thomas Zurbuchen, zastępca administratora NASA ds. nauki. – Dwie pierwsze kampanie naukowe pozwoliły na pozyskanie bardzo różnorodnych próbek. Próbek, które przewieziemy na Ziemię w ramach planowanej kampanii Mars Sample Return – zapowiedział.

Helikoptery odbiorą marsjańskie próbki gromadzone przez Perseverance. Zmiany w misji Mars Sample Return

Wraz z rakietą programu Mars Sample Return trafią na Czerwoną Planetę dwa helikoptery podobne do Ingenuity. Mają pomóc łazikowi Perseverance w przewiezieniu na stanowisko startowe zabezpiecz...

– Delta ze swoimi różnorodnymi skałami osadowymi pięknie kontrastuje z odkrytymi na dnie krateru skałami magmowymi – powiedział Ken Farley z Caltechu w Pasadenie. – To zestawienie zapewnia nam dogłębne zrozumienie historii geologicznej Marsa i zróżnicowany zestaw próbek. Znaleźliśmy na przykład piaskowiec, który zawiera ziarna i fragmenty skał utworzone z dala od krateru Jezero. A także mułowiec, który zawiera intrygujące związki organiczne – dodał uczony.

Ślady związków organicznych w marsjańskich skałach

To właśnie odkrycie z mułowca, czyli skały osadowej, najbardziej elektryzuje badaczy. Fragment takiej skały, nazwany przez naukowców „Wildcat Ridge", prawdopodobnie uformował się miliardy lat temu, gdy błoto i drobny piasek osiadły w parującym słonym jeziorze. 20 lipca łazik marsjański zdarł część powierzchni Wildcat Ridge, aby móc przeanalizować obszar za pomocą instrumentu o nazwie Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals, lub po prostu SHERLOC.

Analiza SHERLOC-a wskazuje, że próbki zawierają klasę cząsteczek organicznych, które są skorelowane przestrzennie z cząsteczkami minerałów siarczanowych. Minerały siarczanowe znajdujące się w warstwach skał osadowych mogą dostarczyć istotnych informacji o środowiskach wodnych, w których powstały.

Związki organiczne z Marsa będą badane na Ziemi

– To oczywiście nie znaczy, że udało się zidentyfikować jednoznacznie związki powstałe z rozpadu roślin lub zwierząt. Wiemy jedynie, że łazik natrafił na związki składające się z węgla i wodoru – mówi dr Anna Łosiak z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk. – Na takie związki można trafić na przykład w chondrytach węglistych, kamiennych meteorytach znajdywanych na Ziemi. Można nawet zidentyfikować w nich bardzo skomplikowane struktury chemiczne, w tym cząsteczki podobne do związków chemicznych tworzących nasze DNA.

Naukowczyni dodaje, iż dobrą informacją jest, że ilość zidentyfikowanych związków organicznych koreluje z ilością siarczanów. – To wszystko wygląda bardzo obiecująco. Jednak SHERLOC nie da nam bardziej precyzyjnych danych. Musimy czekać na powrót próbki na Ziemię wraz z misją Mars Sample Return. Jestem przekonana, że właśnie próbka pobrana z mułowca będzie jedną z pierwszych poddanych analizie w ziemskim laboratorium – przewiduje dr Łosiak.

Na Czerwonej Planecie znaleziono zielone kryształy

Nowe informacje nieustannie poszerzają naszą wiedzę o Marsie. Jedna z nich pokazała nawet, że Czerwona Planeta nie jest tak kolorystycznie jednolita. Łazik odnalazł obszary o zielonkawym odcieniu. Konkretnie trafił na zielone kryształy oliwinu. To odkrycie jest niezwykle ważne, ponieważ tego typu skały można datować za pomocą technik radiometrycznych. Takich samych, jakich używamy na Ziemi do datowania bardzo starych skał.

W artykule opublikowanym w prestiżowym czasopiśmie „Science” naukowcy misji wyjaśniają, w jaki sposób odkrycie wewnątrz krateru pomogło rozwiązać zagadkę znaną od dawna. Dotyczy ona bogatego w oliwiny obszaru, rozciągającego się od krawędzi krateru Jezero.

Marsjański łazik Perseverance od 120 dni ma „pasażera na gapę”. Co nim jest?

Ważący ponad tonę łazik od czterech miesięcy wozi ze sobą dodatkowy ładunek. To kamień, który wpadł do jednego z jego kół. Na razie pokonał wraz z Perseverance ponad 8,5 kilometra.

Oliwin ma duże kryształy i jednolity skład. Uważa się, że powstał z magmy poprzez bardzo powolne wychładzanie oraz proces frakcjonowania w czasie krystalizacji. Czyli powolnego wytrącania różnych rodzajów kryształów ze stygnącej w komorze magmy. Dzięki takim procesom mogą powstawać warstwy skalne bogate w jeden typ minerału. Naukowcy sądzą, że magma w Jezero nie wylała się na powierzchnię, ale bardzo powoli ochładzała się pod ziemią. Stąd duże oliwiny, które z czasem zostały odsłonięte przez erozję.

– Oliwiny często znajduje się w meteorytach marsjańskich. Zbierane przez Perseverance dane pozwalają nam lepiej zrozumieć procesy zachodzące na naszej sąsiedniej planecie i połączyć je z naszą wiedzą na temat Ziemi – podsumowuje dr Łosiak.

Źródło: NASA.

Nasz ekspert

Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka

Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.