Japonia też chce wylądować na Księżycu i to bardzo precyzyjnie. Czy misja sondy SLIM się powiedzie?

W tym artykule:

1. Teleskop rentgenowski
2. Kolejna próba lądowania na Księżycu
3. Misja sondy SLIM
4. Wcześniejsze próby lądowania na Księżycu

Japońska rakieta H-2A wyniosła w kosmos sondę SLIM i nowoczesny teleskop rentgenowski. XRISM (skrót od „X-Ray Imaging and Spectroscopy Mission”) to wspólne dzieło Japońskiej Agencji Eksploracji Aerokosmicznej JAXA, NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Jak sugeruje jego pełna nazwa, teleskop będzie badał Wszechświat w zakresie wysokoenergetycznego promieniowania rentgenowskiego.

Teleskop rentgenowski

– Astronomia rentgenowska umożliwia badanie najbardziej energetycznych zjawisk we Wszechświecie – wyjaśnia Matteo Guainazzi, naukowiec projektu XRISM z ESA. – Pomaga znaleźć odpowiedź na najbardziej nurtujące pytania współczesnej astrofizyki. Jak ewoluują największe struktury we Wszechświecie? Jak materia, z której ostatecznie się składamy, została rozmieszczona w kosmosie? Jak galaktyki są kształtowane przez masywne czarne dziury w ich centrach?

Obserwatorium, które umieszczono na orbicie okołoziemskiej, skupi się szczególnie na supergorącym gazie otaczającym gromady galaktyk. – JAXA zaprojektowała XRISM do wykrywania promieniowania rentgenowskiego pochodzącego właśnie z tego gazu. Ma to pomóc astronomom zmierzyć całkowitą masę tych układów – napisali przedstawiciele ESA oświadczeniu. – To ujawni nowe informacje o powstawaniu i ewolucji Wszechświata.

Chińczycy znaleźli na Księżycu nowy minerał i zdobyli ważne informacje o paliwie jądrowym. Planują księżycową ofensywę

Chińska zrobotyzowana misja księżycowa Chang'E-5 odkryła na powierzchni Księżyca nie tylko wodę. W przewiezionych na Ziemię próbkach naukowcy znaleźli nowy, nieznany dotąd minerał. To p...

Dodajmy, że XRISM nie będzie jedynym teleskopem rentgenowskim badającym niebo z orbity Ziemi. Znajdują się tam również należące do NASA Obserwatorium Rentgenowskie Chandra i XMM-Newton, które wystartowały w 1999 roku. A także NuSTAR, który wystartował w 2012 roku.

Kolejna próba lądowania na Księżycu

Ekscytację mediów budzi jednak kolejny lądownik księżycowy. Po nieudanej próbie z Hakuto-R, prywatną japońską sondą, która osiągnęła orbitę księżycową, ale rozbiła się podczas próby lądowania w kwietniu, Japonia się nie poddaje. Lądownik SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) spróbuje wykonać pierwsze w historii japońskich misji kosmicznych miękkie lądowanie na Księżycu. Ma to być precyzyjne przyziemienie, które utoruje drogę do jeszcze bardziej ambitnych wyczynów w przyszłości.

– SLIM ma pomóc dopracować technologię precyzyjnego lądowania niezbędną dla przyszłych sond księżycowych – napisali w oświadczeniu urzędnicy JAXA. – Celem projektu jest m.in. zminimalizowanie wagi funkcjonalnego sprzętu obserwacyjnego i trening lądowania na planetach o ograniczonej zasobach. Robimy to z myślą o przyszłych sondach badawczych, mających przemierzać nasz układ planetarny – dodali.

Misja sondy SLIM

SLIM to mały statek kosmiczny o wymiarach 2,4 metra na 2,7 metra i 1,7 metra. Podczas startu ważył 700 kilogramów, ale około 70 procent tej masy stanowił materiał pędny.

SLIM podąży na Księżyc długą, zapętloną i paliwooszczędną trajektorią, ostatecznie osiągając orbitę księżycową za trzy do czterech miesięcy. Następnie będzie obserwować powierzchnię Księżyca przez kolejny miesiąc. Potem spróbuje wylądować wewnątrz krateru Shioli, obiektu uderzeniowego o szerokości 100 m, leżącego po widocznej stronie Księżyca.

– Tworząc lądownik SLIM, nasi inżynierowie skupili się na dokonaniu przełomu pozwalającego lądować wszędzie tam, gdzie chcemy. A nie tam, gdzie łatwo jest to zrobić – napisali urzędnicy JAXA w opisie misji.

Księżyc potrzebuje własnej strefy czasowej, internetu i własnego GPS-a. Jak je stworzyć?

Jeśli chcemy eksplorować Księżyc i założyć na nim kolonię, musimy ustanowić nową, księżycową strefę czasową. Taką, która będzie akceptowalna dla wszystkich państw planujących ek...

SLIM przenosi również dwie minisondy, które zostaną wyrzucone na powierzchnię Księżyca po przyziemieniu. Te dwa małe statki pomogą zespołowi misji monitorować stan większego lądownika i robić zdjęcia miejsca lądowania. A także zapewniać niezależny system do bezpośredniej komunikacji z Ziemią.

Wcześniejsze próby lądowania na Księżycu

SLIM nie jest pierwszym lądownikiem księżycowym zbudowanym przez JAXA. Maleńki statek OMOTENASHI agencji był jednym z 10 cubesatów, które wystartowały wraz z misją księżycową NASA Artemis 1 w listopadzie 2022 roku. Podczas gdy Artemis 1 odniosła sukces, OMOTENASHI niestety nie. Nie udało się nawiązać łączności z sondą i nie doszło do kontrolowanego przyziemienia. Jak wspominaliśmy wcześniej, Japończykom nie udało się posadzić miękko lądownika księżycowego Hakuto-R.

Jeśli ta sztuka uda się z sondą SLIM, to sukces będzie historyczny. Do tej pory tylko cztery kraje wylądowały na Księżycu – Związek Radziecki, Stany Zjednoczone, Chiny i całkiem niedawno Indie. Te ostatnie dołączyły do ekskluzywnego klubu w zeszłym miesiącu, kiedy ich misja Chandrayaan-3 wylądowała w pobliżu południowego bieguna Księżyca. Natomiast wcześniej rosyjska Łuna-25 rozbiła się, tworząc nowy księżycowy krater.

Źródło: Jaxa.

Nasz ekspert

Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka

Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Związana z magazynami portali Gazeta.pl oraz Wp.pl. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.