Gdzie wypatrywać sygnałów od obcych cywilizacji? Zdaniem naukowców – w samym środku naszej Galaktyki

W tym artykule:

1. Co znajduje się w środku Drogi Mlecznej?
2. Miejsce, skąd mogą napływać sygnały od kosmitów
3. Na razie bez sukcesu

Z poszukiwaniem śladów zaawansowanych pozaziemskich cywilizacji wiążą się dwa podstawowe pytania. Pierwsze – gdzie ich szukać? A drugie – czego tak naprawdę powinniśmy szukać? Naukowcy ciągle zastanawiają się nad tymi kwestiami, dochodząc niekiedy do zupełnie nowych wniosków.

W 2022 roku zaproponowano np., by skierować uwagę na pewien na konkretny rodzaj gwiazd. Dwóch badaczy postawiło tezę, że rozprzestrzeniając się, zaawansowane pozaziemskie cywilizacje szukałyby pomarańczowych karłów i czerwonych karłów. Te gwiazdy co prawda mają masę mniejszą niż Słońce, jednak ich czas życia jest znacznie dłuższy. Czerwone karły mogą istnieć nawet bilion lat. Osiedlenie się na planecie w pobliżu takiej gwiazdy jest więc naturalnym wyborem dla cywilizacji szukającej jak najbardziej trwałego domu.

Inaczej do sprawy podszedł Akshay Suresh z Uniwersytetu Cornella. Jego zdaniem powinniśmy skierować naszą uwagę na samo centrum Drogi Mlecznej. I poszukiwać docierających stamtąd sygnałów radiowych określonego typu. Nie ciągłych, ale pojawiających się okresowo.

Co znajduje się w środku Drogi Mlecznej?

Centrum naszej Galaktyki to bardzo zatłoczone miejsce. Około 26 000 lat świetlnych od Ziemi znajduje się supermasywna czarna dziura Sagittarius A*. Wokół niej jest mnóstwo gazu i pyłu – a także gwiazd. Szacuje się, że na jeden parsek środka galaktyki przypada 10 milionów gwiazd. Najwięcej jest wśród nich czerwonych olbrzymów i superolbrzymów. Jednak naukowcy odkryli tam również zaskakująco dużo młodych gwiazd.

Czy sztuczna inteligencja odkryje życie pozaziemskie? Na razie znalazła osiem nietypowych sygnałów, które wcześniej przeoczono

Model AI opracowany przez naukowców przejrzał dane z radioobserwacji gromadzone w ramach poszukiwania życia pozaziemskiego. Sztuczna inteligencja znalazła aż osiem interesujących sygnałów, ...

Skupiska pyłu i gazu pochłaniają promieniowanie optyczne, ultrafiolet i część promieniowania rentgenowskiego. Tego rodzaju promieniowanie do nas z centrum Galaktyki nie dociera. Możemy za to obserwować ten obszar w np. w podczerwieni. Naukowcy zbierają wiele informacji również dzięki falom radiowym. Ich źródeł w środku Galaktyki jest bardzo dużo, a jednym z nich jest Sagittarius A*.

Miejsce, skąd mogą napływać sygnały od kosmitów

Zdaniem Akshaya Suresha to właśnie w centrum Galaktyki mogą znajdować się nadajniki pozaziemskich cywilizacji. Dlaczego właśnie tam? Ponieważ gwiazd jest tam po prostu bardzo dużo. Statystycznie jest więc najbardziej prawdopodobne, że inteligentne życie może istnieć na planetach wokół nich.

Naukowiec we współpracy z SETI przygotował projekt badania specyficznych serii impulsów radiowych, jakie mogłyby docierać ze środka Galaktyki. Projekt ten został nazwany Breakthrough Listen Investigation for Periodic Spectral Signals (BLIPSS). Ma on pomóc wyszukać wśród sygnałów radiowych mających naturalne pochodzenie takich, które mogłyby wysyłać pozaziemskie cywilizacje.

Sygnały radiowe są wykorzystywane w komunikacji na Ziemi – na przykład w lotnictwie. Zdaniem naukowca można przyjąć, że zaawansowana technologicznie cywilizacja mogłaby ich używać na dużą skalę, także do komunikowania się w przestrzeni międzygwiezdnej. W BLIPSS zastosowano specjalny rodzaj algorytmów FFA (ang. fast folding algorithm). Wykorzystuje się je do przeczesywania baz danych w poszukiwaniu sygnałów pojawiających się cyklicznie. W przeszłości tego rodzaju algorytmy zostały użyte do wykrywania pulsarów.

Na razie bez sukcesu

W pracy opublikowanej w czasopiśmie naukowym „The Astronomical Journal” Suresh opisuje, że z pomocą BLIPSS przeczesał dane zebrane przez Green Bank Telescope w ciągu 4,5-godzinnej sesji obserwacyjnej. Był to zbiór sygnałów w zakresie 4–8 GHz. Badacz znacząco zawęził interesujący go zakres częstotliwości – do jednej dziesiątej pasma zajmowanego przez przeciętną stację radiową FM.

Czy coś udało mu się wykryć? Nie. Jednak zaproponowana przez niego metoda może przydać się w przyszłości. Jak napisano na stronach SETI, to zupełnie nowy sposób przeszukiwania „metaforycznego stogu siana”. Czyli najrozmaitszych sygnałów, docierających do nas z przestrzeni kosmicznej, wśród których mogą znajdować się technosygnatury.

Jak dotrzeć do Ziemi z kosmosu? NASA wysłało mapę, aby kosmici mogli znaleźć do nas drogę

Mapa, którą NASA wysłała w kosmos w 1972 r., mogła doprowadzić istoty pozaziemskie na Ziemię. Nowa mapa, która powstała prawie 50 lat później, zawiera jeszcze dokładniejsze wskazówki.

Co ciekawe, oprogramowanie BLIPSS zostało udostępnione publicznie. Podobnie jak bazy danych przeszukiwane przez badaczy. Jeśli ktoś więc chce – i posiada odpowiednie umiejętności – może sam spróbować swoich sił w przeczesywaniu danych w poszukiwaniu kosmitów:

• link do oprogramowania,
• link do bazy danych.

Źródła: Science Alert, SETI, The Astronomical Journal.

Nasz ekspert

Magdalena Salik

Dziennikarka naukowa i pisarka, przez wiele lat sekretarz redakcji i zastępczyni redaktora naczelnego magazynu „Focus". Wcześniej redaktorka działu naukowego „Dziennika. Polska, Europa, Świat”. Pasjami czyta i pisze, miłośniczka literatury popularnonaukowej i komputerowych gier RPG. Więcej: magdalenasalik.wordpress.com