Czy naszą galaktykę może kiedyś pochłonąć inna? Możliwe

Galaktyki to rozległe układy złożone z pyłu, gazu i niezliczonych gwiazd. Nie da rady policzyć galaktyk - w samym obserwowalnym wszechświecie może ich być 100 miliardów. Niektóre z tych odległych zbiorów są podobne do naszej Drogi Mlecznej, podczas gdy inne całkiem się od niej różnią.

Galaktyki liczące mniej niż miliard gwiazd są uważane za „małe galaktyki”. W naszej Słońce jest tylko jedną z około 100 miliardów gwiazd.

Galaktyki dzieli się na trzy główne rodzaje: spiralne, eliptyczne i nieregularne.

Galaktyki spiralne, takie jak Droga Mleczna, mają formę płaskiego dysku z wybrzuszeniem w środku zwanym jądrem i spiralnymi ramionami wokół. Dysk galaktyki zawiera gwiazdy, planety, pył i gazy - wszystkie obiegające centrum Galaktyki w regularny sposób.

Ten ruch obrotowy, odbywający się z prędkością setek kilometrów na sekundę, może powodować przyjęcie przez materię w dysku charakterystycznego spiralnego kształtu – zupełnie jak kosmiczny wiatrak. Niektóre galaktyki spiralne przyjmują jeszcze ciekawsze kształty, zyskując w efekcie nazwy, takie jak galaktyka Sombrero.

Starsze gwiazdy okupują wybrzuszenie w jądrze galaktyki. W galaktykach spiralnych tworzy się również wiele nowych gwiazd, a ich dyski otacza halo, które zdaniem naukowców obfituje w tajemniczą ciemną materię.

Galaktyki eliptyczne mają kształt zgodny z ich nazwą. Zasadniczo są okrągłe, ale dłuższe wzdłuż jednej osi niż drugiej. Mogą być niemal okrągłe lub tak wydłużone, że przypominają cygaro.

Galaktyki eliptyczne pełne są starszych gwiazd, do jednego biliona, ale zawierają niewiele pyłu i innej materii międzygwiazdowej. Ich gwiazdy krążą wokół centrum, jak w dyskach galaktyk spiralnych, ale robią to w bardziej przypadkowych kierunkach. Nie jest znanych wiele przypadków tworzenia się nowych gwiazd w galaktykach tego typu.

Największe znane galaktyki Wszechświata to gigantyczne galaktyki eliptyczne, które potrafią mierzyć nawet dwa miliony lat świetlnych. Zdarzają się też małe galaktyki eliptyczne nazywane karłowatymi.

Galaktyki, które nie są spiralne ani eliptyczne nazywa są nieregularnymi. Wydają się one zniekształcone i brakuje im wyraźnej formy, często w wyniku grawitacyjnego oddziaływania pobliskich galaktyk.

Galaktyczne fuzje

Niektóre galaktyki występują pojedynczo lub w parach, ale najczęściej wchodzą w skład większego zbioru, czyli grup, gromad i supergromad.

Galaktyki w takich grupach często wchodzą w interakcje, a nawet łączą się w pełnym dynamiki kosmicznym tańcu grawitacyjnych wpływów. Fuzje mogą powodować przepływ gazów w kierunku ich centrum, co z kolei, potencjalnie, wywoływałoby gwałtowne procesy powstawania gwiazd.

Nasza Droga Mleczna może kiedyś połączyć się z Andromedą - położoną zaledwie dwa miliony lat świetlnych od nas i widoczną gołym okiem z półkuli północnej.

Wspomniane międzygalaktyczne procesy mogą być częścią naturalnej ewolucji powodującej przemianę nieregularnych galaktyk w jeden z innych kształtów, chociażby zmianę galaktyk spiralnych w eliptyczne, co zdaniem naukowców jest nieuniknione.

Pochodzenie galaktyk

Większość astronomów wierzy, że galaktyki utworzyły się wkrótce po kosmicznym Wielkim Wybuchu, który zapoczątkował Wszechświat od 10 miliardów do 20 miliardów lat temu. W ciągu milisekund od wybuchu, chmury gazów zaczęły się zlewać, zapadać i ulegać kompresji pod wpływem grawitacji, tworząc budulec galaktyk.

Naukowcy są podzieleni co do tego, jak ukształtowały się galaktyki. Niektórzy uważają, że mniejsze skupiska, około miliona gwiazd, znane jako gromady kuliste, utworzyły się najpierw, a potem uformowały galaktyki. Inni twierdzą, że galaktyki powstały jako pierwsze, a dopiero potem gwiazdy w ich wnętrzu zaczęły zbierać się w mniejsze grupy.