W Chorwacji odkryto iliryjski hełm. Został złożony w ofierze na cześć zmarłych przodków

W tym artykule:

1. W Chorwacji odkryto hełm starożytnego ludu
2. Artefakt był rodzajem daru wotywnego
3. Hełm wzbudzał podziw wrogów
4. Kim byli Iliriowie?

Chorwaccy archeolodzy prowadzili wykopaliska na stanowisku w Gomile w pobliżu wsi Zakotorac w Chorwacji. To miejsce, w którym już w przeszłości zidentyfikowano kilka kurhanów i grobów. Podczas najnowszych badań naukowcy odkryli kolejny pochówek. W środku znaleziono żelazny hełm, który najprawdopodobniej należał do Ilirów.

W Chorwacji odkryto hełm starożytnego ludu

To starożytny lud indoeuropejski, który u schyłku epoki brązu i we wczesnej epoce żelaza zamieszkiwał zachodnie Bałkany. Od V wieku p.n.e. tworzyli liczne małe państwa plemienne, na czele których stali książęta. Region zamieszkały przez Ilirów został złupiony w 280–279 roku p.n.e. przez Celtów pod wodzą Brennusa. Z kolei w II wieku ilyryjskie plemię Dardanów stało się celem ataku celtyckich Skordysków, występujących w sojuszu z królem Macedonii Filipem V.

Naukowcy twierdzą, że nie był to zwykły iliryjski hełm. Odkopano go w kamiennej konstrukcji pośród innych kurhanów, które pochodziły z czasów od końca VI wieku do początku IV wieku p.n.e. Naukowcy uważają, że mniej więcej z podobnego okresu pochodzi ten artefakt. – W każdym kurhanie znajdowało się kilka pochówków – powiedział Hrvoje Potrebica, profesor archeologii na Uniwersytecie w Zagrzebiu.

Artefakt był rodzajem daru wotywnego

Badacze twierdzą, że hełm prawdopodobnie był rodzajem ofiary grobowej lub darem wotywnym. W czasach starożytnych był to przedmiot składany jako dziękczynienie bóstwom lub jako ofiara błagalna. Często takie przedmioty miały postać niewielkich figurek terakotowych lub metalowych, płytek płaskorzeźbionych, rzeźb, a niekiedy nawet naczyń.

Samon zjednoczył plemiona Słowian. Dzięki temu było możliwe powstanie państwa polskiego

Rozdrobnione plemiona Słowian jako pierwszy zjednoczył Samon. To jemu nasi przodkowie zawdzięczali stworzenie lokalnej potęgi.

– Chociaż nowo odkryty hełm nie został jeszcze poddany konserwacji, jest niemal w doskonałym stanie – stwierdził prof. Potrebica. – Kamienna konstrukcja, w której znajdował się hełm jest oddzielona od wszystkich pochówków na stanowisku, co sugeruje, że miał on służyć jako dar dla zmarłych przodków lub stanowić część jakiejś praktyki kultowej związanej z całą nekropolią. Prawdopodobnie nie był to grób konkretnej osoby – wyjaśnia Potrebica.

Hełm wzbudzał podziw wrogów

– Jeśli iliryjski hełm był używany w walce, prawdopodobnie był to przedmiot, który wzbudzał wielkie emocje – powiedział w rozmowie z Live Science Domagoj Perkić, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Zagrzebiu i współautor odkrycia. – Można sobie tylko wyobrazić wojownika z połyskującym hełmem na głowie, w słońcu, w dniu bitwy. Taki widok 2500 lat temu musiał budzić podziw u wroga – tłumaczy.

Co ciekawe, to już kolejny hełm, który odnaleziono na tym stanowisku archeologicznym. Poprzedniego odkrycia dokonano 4 lata temu i artefakt ten znajdował się w pobliskim kurhanie. – Podobnie jak nowo odkryty hełm, tamten również nie był częścią konkretnego grobu. Nie pochowano go wraz ze szczątkami żadnego człowieka – powiedział archeolog.

Kim byli Iliriowie?

Ilirowie na przełomie II i I wieku p.n.e. zostali podbici przez Rzymian i zostali włączeni w skład prowincji Iliria. Z tamtego okresu zachowały się przekazy, które wskazują, że byli dobrymi najemnikami, którzy służyli zarówno w armii rzymskiej, jak i w armiach greckich. Niektórzy historycy uważają, że od VI wieku n.e. obszary Ilirów zasiedlała ludność słowiańska. Do połowy VII wieku odnotowuje się w tym regionie obecność słowiańskich plemion. Na terenach iliryjskich osiedli się Narentanie oraz plemiona serbskie, Dukljanie, Konawlanie, Trawunianie, Zahumlanie.

Dziś uważa się, że potomkami niezromanizowanych Ilirów są najprawdopodobniej współcześni Albańczycy. Z kolei potomkami ludności iliryjskiej, która została poddana romanizacji, mogą być Wołosi. To grupa etniczna zamieszkująca pierwotnie Półwysep Bałkański. Pochodzenia wołoskiego są również współcześni Rumuni i Mołdawianie.

Źródło: Live Science.

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".