Pszczoły komunikują się ze sobą za pomocą „tańca”. Naukowcy odkryli, jak się tego uczą

W tym artykule:

1. Pszczoły przekazują sobie informacje za pomocą specjalnego tańca
2. Tańce pszczół wskazują drogę do nektaru i odległość pożywki od ula
3. Naukowcy odkryli, że pszczoły uczą się tańca od starszyzny
4. To dowód na silne relacje społeczne między pszczołami

Kilka lat temu izraelski filozof Yuval Noah Harari napisał w swojej książce, że to język był jednym z czynników, który w toku ewolucji sprawił, że człowiek zapanował nad całym światem. To niewątpliwie jedna z cech, która odróżnia ludzi od zwierząt. Co nie znaczy jednak, że tylko nasz gatunek potrafi się ze sobą komunikować. Robimy to po prostu w inny sposób.

Pszczoły przekazują sobie informacje za pomocą specjalnego tańca

Zwierzęta nie używają słów, lecz porozumiewają się ze sobą za pomocą sygnałów opartych na dźwięku, dotyku lub węchu. Komunikacja ta jest jednak znacznie bardziej pragmatyczna, niż ludzka. Ma na celu m.in. zdobywanie pożywienia, orientowanie się w środowisku lub współpracę z innymi stworzeniami.

Każdy gatunek ma swoją własną formę komunikacji. Psy i koty posiadają wibrysy, czyli włosy czuciowe, które pełnią wiele ważnych funkcji w życiu czworonogów, m.in. komunikacyjną. Z kolei mrówki przekazują sobie informacje za pomocą tzw. biegania w tandemie.

Największe zwierzęta na świecie – sprawdź rekordy ze świata zwierząt

Jakie zwierzę jest największe na świecie? Poniżej wymieniamy niekwestionowanych rekordzistów świata dzikiej fauny.

Nie inaczej jest z pszczołami. Gdyby ktoś teraz zajrzał do wnętrza ula, mógłby pomyśleć, że to miejsce pełne chaosu, a te małe istoty poruszają się w zupełnie przypadkowy sposób. Nic bardziej mylnego. Ten mały świat jest niezwykle zorganizowany, a każdy ruch jest przemyślany, a co ważniejsze – zawiera cenne wskazówki dla innych osobników. To, co wyróżnia te zwierzęta od innych, są tańce, zwane również językiem pszczół.

Tańce pszczół wskazują drogę do nektaru i odległość pożywki od ula

Ta forma komunikacji dotyczy robotnic. Polega na regularnie powtarzających się ruchach. Przypominają ludzki „twerk dance”, a pszczoła zaczyna wówczas bardzo szybko poruszać swoim odwłokiem. Kierunek, w którym stworzenie się przemieszcza, informuje inne pszczoły w ulu o obecności pożywienia i jego położeniu względem ula. Wyróżnia się:

• taniec okrągły, kiedy źródło pożywienia jest w niewielkiej odległości od ula,
• taniec wywijany, gdy odległość jest większa niż 100 metrów,
• taniec sierpowaty, gdy jest ona pośrednia.

Naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego przeprowadzili najnowsze badania, aby dowiedzieć się więcej o tej formie komunikacji. Badacze zastanawiali się, czy jest to zachowanie instynktowne, czy może nabywane w procesie uczenia się od innych osobników. Po wielu miesiącach prac uczeni odkryli, że pszczoły doskonalą te ruchy już od pierwszych dni życia.

Naukowcy odkryli, że pszczoły uczą się tańca od starszyzny

Naukowcy zwracają uwagę, że tańce tych owadów są niezwykle skomplikowane, a nawet najmniejszy błąd może sprawić, że inne pszczoły polecą w niewłaściwym kierunku. Biorąc pod uwagę, że owady te mogą wylatywać nawet do 10 kilometrów od ula, zgubienie się mogłoby nawet kosztować je życie.

W ciągu ostatnich 50 lat długość życia pszczoły skróciła się o połowę. Dlaczego?

Najnowsze badania wykazały, że skrócenie długości życia pszczół miało wpływ na spadek ich populacji oraz zmniejszenie ilości produkowanego miodu. Naukowcy zwracają uwagę, że oznacza t...

Uczeni zaobserwowali, że młode pszczoły uczą się tańca od starszych osobników. W tym celu dotykają swoimi czułkami ciał tańczących owadów oraz uważnie obserwują ich ruchy. Autorzy badania twierdzą, że jeśli tego nie zrobią, ich taniec będzie mniej dokładny i robotnica będzie popełniała więcej błędów.

To dowód na silne relacje społeczne między pszczołami

Badacze postanowili przeprowadzić eksperyment. Stworzyli pięć kolonii, w których umieścili nowo narodzone pszczoły bez starszych osobników. Kiedy zwierzęta dorosły i były już zdolne wykonywać tańce, naukowcy porównali ich ruchy do pszczół, które przebywały w ulach ze starszyzną.

– Wszystkie osobniki potrafiły tańczyć, ale pszczoły, które miały okazję uczyć się od bardziej doświadczonych „tancerzy”, tańczyły o wiele lepiej – twierdzi James C. Nieh, biolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego i współautor badania. Badacz dodaje, że popełniane błędy dotyczyły niewłaściwego określania odległości pokarmu od ula oraz nieprecyzyjnego ustalenia kierunku.

Co ciekawe, wraz z wiekiem umiejętności pszczół ulegały poprawie, ale nadal odstawały od rówieśników, którzy mogli czerpać naukę od innych. Prof. Nieh podkreśla, że niektóre błędy powtarzane były nawet do końca życia pszczoły. Autorzy twierdzą, że ich najnowsze odkrycie pokazuje, iż mowa pszczół nie jest całkowicie wrodzona i uzależniona od genetyki, ale ma silny związek z relacjami społecznymi w kolonii.

Źródło: Science

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".