Nigdy wcześniej nie widziano tego w tej części Europy. Pradawne artefakty poświęcone tajemniczej bogini
W tureckiej Anatolii archeolodzy odnaleźli strukturę i rzeźbę sprzed 2600 lat, które miały być poświęcone bogini Kubabie. Odkrycia dokonano w Oluz Höyük.
Spis treści:
- Odkrycie w północnej części Anatolii
- Tajemnicza konstrukcja z czasów frygijskich poświęcona Kubabie
- Kim byli Frygijczycy?
Anatolia to kraina, która jest istnym wehikułem czasu. Przemierzając ten region Turcji można doskonale poczuć minione epoki, zapach ostatnich tysięcy lat. To miejsce, w którym rozwijały się różne cywilizacje, a ich piętno widoczne jest tam do dziś. To właśnie tam rozwijali się Hetyci i Frygijczycy, ale to także region, który uległ znacznej hellenizacji. Greckie wpływy w Anatolii są widoczne tam niemal na każdym kroku.
Odkrycie w północnej części Anatolii
Naukowcy prowadzili wykopaliska na stanowisku archeologicznym w Oluz Höyük znajdującym się nieopodal wioski Gözlek w tureckiej prowincji Amasya niedaleko wybrzeża Morza Czarnego. W przeszłości zidentyfikowano tu co najmniej pięć głównych warstw świadczących o obecności różnych kultur, m.in. hellenistycznej, Achemenidów, a także frygijskiej.
W trakcie nowych badań pod kierunkiem prof. Şevketa Dönmeza, archeologa z Uniwersytetu w Stambule, uczeni odnaleźli enigmatyczną strukturę, a także kamienną figurę. Datowanie wykazało, że elementy te miały ok. 2600 lat, a więc pochodziły z okresu, w którym stanowisko było zajmowane przez Frygijczyków.
Tajemnicza konstrukcja z czasów frygijskich poświęcona Kubabie
Naukowcy uważają, że konstrukcja, którą odkryto, była czymś w rodzaju świętego pomieszczenia, być może pokoju, w którym odprawiane były rytuały. Z kolei kamienna figura miała być związana z boginią Kubabą. – Odkrycie „świętego pokoju” i związanego z nim świętego kamienia to pierwsze takie odkrycie w Anatolii — stwierdził prof. Dönmez.
Kubaba to hetycka nazwa bogini, która w starożytnej Grecji, a także przez Frygijczyków była nazywana Kybele lub Kybebe. Była to bogini płodności i odrodzenia natury. Jej kult trwał tysiące lat w całej Azji Mniejszej. Była czczona jako Bogini Matka, a w kulturze grecko-rzymskiej nazywano ją Matką Bogów i Wielką Macierzą Bogów. Co ciekawe, w Rzymie jej kult przetrwał aż do V wieku n.e. W mitologii frygijskiej jej młodym kochankiem był Attis, bóstwo wegetacji.
W III wieku p.n.e. najważniejsze sanktuarium Kybele znajdowało się właśnie we Frygii, w Pesynuncie nad rzeką Sakarya, która płynie u stóp góry Didymus. Była to święta góra Kubaby. W sanktuarium znajdował się czarny kamień, który nie przedstawiał w tradycyjny sposób bogini, lecz jej archaiczny symbol. Kamień podobny do tego, który odkryto w Oluz Höyük.
Kim byli Frygijczycy?
Pomieszczenie lub budynek, w którym znajdował się święty kamień, miało kształt kwadratu, a jego ściany miały ok. 20 metrów długości. Naukowcy uważają, że kamienny element mógł być fragmentem ołtarza. – Historyczne teksty opisują kamień poświęcony bogini Kubabie. Znalezienie świętego kamienia ma bardzo duże znaczenie dla anatolijskiej archeologii. To odkrycie jest potwierdzeniem źródeł pisanych i dostarcza namacalnych dowodów na związek między świętym kamieniem a tajemniczą boginią. To powiązanie sięga VI wieku p.n.e. – tłumaczy Donmez.
– Uważamy, że z tej przestrzeni wyłoni się więcej odkryć. Może to być nawet dowód na przejście na monoteizm w Anatolii – dodaje uczony. Archeolog podkreśla, że w Oluz Höyük już w przeszłości odnaleziono artefakty powiązane z różnymi wyznaniami i wierzeniami np. z epoki żelaza, a także starożytnej Grecji. W każdej warstwie kulturowej, którą zidentyfikowano, znaleziono przedmioty związane z religią.
Frygijczycy, którzy stworzyli najprawdopodobniej sanktuarium Kybele w Oluz Höyük, to starożytny lud, który pochodził z Bałkanów. Przed końcem drugiego tysiąclecia osiedlili się w środkowej Anatolii, głównie w zakolu rzeki Halys, na terenach poprzednio zajmowanych przez Hetytów. Posługiwali się językiem frygijskim i byli blisko spokrewnieni z Grekami. Stworzyli własne państwo, które największy szczyt rozwoju przypadł na panowanie króla Midasa.
Źródło: IHA
Nasz autor
Jakub Rybski
Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".