Czy owady odczuwają ból tak jak ludzie? Jest na to coraz więcej dowodów

W tym artykule:

1. Owady są niezwykle pożyteczne dla ekosystemów
2. Czy owady potrafią odczuwać ból?
3. Muszka owocowa odczuwa ból po stracie odnóży
4. „Jest bardzo dużo dowodów, że owady odczuwają ból zupełnie jak ludzie”

Na świecie istnieje kilkadziesiąt milionów gatunków owadów. Stanowią ważną i elementarną część ziemskich ekosystemów. Jest to najbardziej zróżnicowana gatunkowo gromada zwierząt. Owady zapylają większość roślin użytkowych, oczyszczają ziemię z martwych resztek organicznych lub poprawiają strukturę gleb.

Owady są niezwykle pożyteczne dla ekosystemów

Znaczenie owadów w przyrodzie jest niezwykle pozytywne, choć nie można zapominać również o tych negatywnych aspektach. Niektóre insekty niszczą lasy, uprawy i ogrody, a inne przenoszą bardzo groźne choroby m.in. malarię, dengę lub boreliozę.

Jadalne owady, którymi zajadają się ludzie na całym świecie. Są niezwykle pożywne i... bardzo smaczne

Jadalne owady coraz częściej trafiają na stoły, a nawet do restauracyjnego menu. Choć dla wielu to wciąż nie do pomyślenia, warto wiedzieć, które gatunki mogą znaleźć się na talerzu, ...

Niemniej jednak owady, głównie ze względu na swoje rozmiary, często postrzegane są jako niezbyt mądre i irytujące stworzenia, niebędące w stanie odczuwać żadnych emocji. Coraz więcej badań pokazuje, że takie myślenie może być błędne.

Czy owady potrafią odczuwać ból?

Częstym pytaniem o uczucia i emocje, jest pytanie o ból. Na początku warto zastanowić się, czym ból w ogóle jest. Według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu jest to „subiektywnie przykre i negatywne wrażenie zmysłowe i emocjonalne, powstające pod wypływem bodźców, które uszkadzają tkankę lub zagrażają jej uszkodzeniem”.

Receptorami bólu są nocyceptory. To receptory bólowe, które reagują na bodźce uszkadzające tkanki. Właśnie one wywołują wszelkiego rodzaju mechanizmy obronne, m.in. odruchy bezwarunkowe. Intensywność bólu jest regulowana przez układ przeciwbólowy, którego działanie polega na ograniczeniu impulsów bólowych, docierających do mózgu.

Owady znikają w alarmującym tempie. To wbrew pozorom bardzo zła dla nas wiadomość

Owady mogą nas żądlić lub przestraszać, ale dzięki nim planeta nadaje się do życia. Niektóre ich populacje gwałtownie maleją, a naukowcy próbują zrozumieć, dlaczego tak się dzieje €..

Czy w takim razie owady potrafią odczuwać cierpienie fizyczne i posiadają takie receptory bólu? Jeżeli tak, to w jaki sposób? Badania z ostatnich lat wykazały, że wiele gatunków owadów odpowiednio reagują na potencjalne niebezpieczeństwo, które może wyrządzić im krzywdę.

Muszka owocowa odczuwa ból po stracie odnóży

W 2019 roku przeprowadzono kompleksowe badania na dobrze znanych muszkach owocowych (Drosophila melanogaster). Okazało się, że insekty te wykazywały objawy przewlekłego bólu po usunięciu członu jednego odnóża. Co więcej, badacze odkryli, że po jej regeneracji, przeciwległe odnóże stało się nadwrażliwe na wszelkie bodźce.

Boisz się owadów? Kiedyś były naprawdę ogromne

Wyobraź sobie gigantyczne karaluchy, metrowej długości skorpiony i towarzyszące im dwumetrowe węże. Straszne prawda? Tak kiedyś było na Ziemi!

Autorzy najnowszych badań opublikowanych w czasopiśmie naukowym „Proceedings of the Royal Society B” postanowili dokładniej przyjrzeć się dowodom na to, czy owady odczuwają ból. Prof. Matilda Gibbons wyjaśnia, że jej zespół chciał sprawdzić, czy owady posiadają mechanizmy nerwowe, które uświadamiają im ból i zagrożenie z nim związane.

„Jest bardzo dużo dowodów, że owady odczuwają ból zupełnie jak ludzie”

Uczeni twierdzą, że jest dużo behawioralnych dowodów na to, że owady odczuwają ból zupełnie tak samo, jak ludzie. Co więcej, mają w mózgu neurony, które przetwarzają informacje i wywołują reakcję obronną przed potencjalnym niebezpieczeństwem. Prof. Gibbons podaje za przykład m.in. zawisaka tytoniowego. Owad ten nie dość, że odczuwa ból, to dodatkowo na swój sposób „pielęgnuje” zranione miejsca.

– Sądzimy, że ośrodkowy układ nerwowy owadów jest skonstruowany tak, że potrafią odczuwać ból. Istnieje szereg dowodów, które to potwierdzają – piszą w artykule naukowcy. Naukowcy podkreślają, że taka perspektywa stawia dodatkowe pytania o etyczność dalszych badań nad emocjonalnością insektów.

Źródło: Proceedings of the Royal Society B

Nasz ekspert

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".